Głównym celem postępowania restrukturyzacyjnego jest zapobieżenie upadłości dłużnika-przedsiębiorcy. Jeżeli dłużnik jest niewypłacalny albo zagrożony niewypłacalnością, wówczas ciążą na nim obowiązki wynikające z ustawy Prawo upadłościowe, dotyczące przede wszystkim ochrony interesów wierzycieli. Przedsiębiorca jest uznawany za niewypłacalnego wówczas, gdy utracił zdolność do wykonywania swoich zobowiązań pieniężnych. Jest ona rozumiana jako opóźnienie w opłacaniu zobowiązań przekraczające trzy miesiące. Dłużnik jest niewypłacalny również wówczas, gdy wysokość jego zobowiązań przekracza wartość jego majątku i stan ten utrzymuje się przez czas dłuższy niż dwa lata. Kiedy dłużnik powinien złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości? Odpowiadamy w artykule!
Uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości – dla kogo?
Do 2015 r. jedyną możliwością dla niewypłacalnego przedsiębiorcy było przeprowadzenie postępowania upadłościowego. Obecnie ustawa Prawo restrukturyzacyjne przewiduje możliwość restrukturyzacji przedsiębiorstwa za pomocą przeprowadzenia postępowania układowego albo postępowania sanacyjnego.
Postępowanie restrukturyzacyjne wymaga współpracy pomiędzy dłużnikiem-przedsiębiorcą oraz wierzycielami. Restrukturyzacja nie zawsze zakończy się powodzeniem. Przykładowo, sąd może odmówić otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, jeżeli dłużnik nie ma możliwości pokrycia kosztów tej procedury lub wówczas, gdy skutkiem postępowania restrukturyzacyjnego byłoby pokrzywdzenie wierzycieli. Jeżeli restrukturyzacja nie powiedzie się, a dłużnik jest nadal niewypłacalny, konieczne będzie przeprowadzenie postępowania upadłościowego.
„Nie można ogłosić upadłości przedsiębiorcy w okresie od otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego do jego zakończenia lub prawomocnego umorzenia”.
W toku postępowania restrukturyzacyjnego nie jest możliwe ogłoszenie upadłości dłużnika.
Jeżeli:
- postępowanie restrukturyzacyjne zostanie umorzone
albo
- sąd odmówi zatwierdzenia układu,
możliwe jest, by złożyć uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości. Obwieszczenie o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo o odmowie zatwierdzenia układu będzie zawierało pouczenie o możliwości złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.
Uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości może zostać złożony przez każdego, kto posiada prawo do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika. W tym zakresie ustawa nie zawiera żadnych szczególnych regulacji odnoszących się wyłącznie do wniosku uproszczonego. W związku z powyższym, wniosek może zostać złożony przez:
-
przedsiębiorcę-dłużnika;
-
każdego z wierzyciela;
-
w przypadku spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej oraz spółki komandytowo-akcyjnej – każdego ze wspólników odpowiadających bez ograniczenia za zobowiązania spółki;
-
w przypadku osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – każdego, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami;
-
w przypadku osoby prawnej, spółki jawnej, spółki partnerskiej oraz spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej, będących w stanie likwidacji – każdego z likwidatorów;
-
w przypadku osoby prawnej wpisanej do Krajowego Rejestru Sądowego – kuratora ustanowionego na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego;
-
w przypadku dłużnika, któremu została udzielona pomoc publiczna o wartości przekraczającej 100 000 euro – organ udzielający pomocy;
-
w przypadku dłużnika, wobec którego na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego prowadzona jest egzekucja przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa – zarządca ustanowiony w tym postępowaniu.
Zazwyczaj uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości zostanie zgłoszony przez wierzycieli niewypłacalnego przedsiębiorcy.
Zgodnie z przepisem art. 334 ust. 1 ustawy Prawo restrukturyzacyjne, uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zostać złożony w „terminie przewidzianym do złożenia zażalenia na postanowienie o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo postanowienie o odmowie zatwierdzenia układu”. Termin ten (w myśl przepisu art. 327 ust. 3 ustawy Prawo restrukturyzacyjne) wynosi dwa tygodnie i ma charakter zawity, co oznacza, że jego przekroczenie będzie skutkowało negatywnym konsekwencjami dla wnioskodawcy. Jeśli wniosek o ogłoszenie upadłości zostanie złożony po terminie, zostanie on odrzucony, a sprawa nie będzie rozpoznana.
Co musi zawierać wniosek o ogłoszenie upadłości?
Uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości rozpoznaje tzw. sąd upadłościowy. Sądem upadłościowym jest zawsze sąd rejonowy, a jego położenie zależy od tzw. głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika. W rozumieniu przepisów Prawa upadłościowego głównym ośrodkiem podstawowej działalności jest miejsce, w którym dłużnik regularnie zarządza swoją działalnością, o charakterze ekonomicznym i które jako takie jest rozpoznawalne dla osób trzecich. W przypadku przedsiębiorców – osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą będzie to główne miejsce wykonywania działalności gospodarczej lub zawodowej, czyli zazwyczaj miejsce, w którym działalność gospodarcza jest zarejestrowana. Jeżeli wniosek zostanie złożony do sądu położonego w innej miejscowości, przekaże on akta sprawy do sądu właściwego. Sprawa upadłościowa zostanie rozpoznana przez trzech sędziów zawodowych.
Uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości powinien spełniać zarówno wymogi, jakie przewidziane są dla zwykłego pisma procesowego (wynikające z przepisów Kodeksu postępowania cywilnego), jak i wymogi konieczne dla wniosku o ogłoszenia upadłości (wynikające z przepisu art. 22 ustawy Prawo upadłościowe):
-
wskazanie sądu, do którego jest kierowany;
-
imię i nazwisko oraz adres korespondencyjny wnioskodawcy;
-
imię i nazwisko dłużnika albo jego nazwę;
-
numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
-
firmę, pod którą działa dłużnik;
-
miejsce zamieszkania albo siedzibę i adres;
-
jeśli dłużnikiem jest spółka osobowa, osoba prawna albo inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – dane reprezentantów spółki (ich imiona i nazwiska, numery PESEL albo numery w KRS, w przypadku spółki osobowej dane wspólników odpowiadających za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem);
-
NIP, jeżeli dłużnik go posiada;
-
wskazanie miejsca, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika (jak podano powyżej, od lokalizacji tego miejsca zależy właściwość sądu do rozpoznania wniosku);
-
informację, czy dłużnik jest uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych (jeśli wniosek składa wierzyciel, nie musi on wskazywać tej informacji);
-
informację, czy dłużnik jest spółką publiczną;
-
podanie żądania wniosku – tj. wskazanie, że wnioskodawca domaga się ogłoszenia upadłości dłużnika z powodu jego niewypłacalności;
-
wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek oraz ich uprawdopodobnienie;
-
własnoręczny podpis wnioskodawcy;
-
wymienienie załączników.
Jeżeli do sądu wpłynie zarówno uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości, jak i zażalenie na postanowienie o umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego albo na postanowienie o odmowie zatwierdzenia układu (co jest możliwe, dwutygodniowy termin na złożenie tych dokumentów biegnie bowiem równocześnie), wówczas rozpoznanie uproszczonego wniosku zostanie wstrzymane do czasu rozpoznania zażalenia.
