Amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania składniki majątku o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok. Dodatkowo składniki te powinny być wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej. Amortyzacji podlegają zarówno składniki majątku nabyte odpłatnie, jak i nieodpłatnie. Czy samochód otrzymany jako nagroda w loterii, wprowadzony do ewidencji środków trwałych również podlega amortyzacji?
Samochód otrzymany jako nagroda w konkursie - ustalanie wartości początkowej
Jak wynika z art. 22g ust.1 updof za wartość początkową środka trwałego otrzymanego nieodpłatnie uważa się wartość rynkową z dnia nabycia albo wartość określoną w umowie o nieodpłatnym przekazaniu jeśli była niższa od wartości rynkowej.
Wartość rynkową natomiast określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.
Przykład 1.
Przedsiębiorca Tomasz. w 2018 roku wygrał samochód w konkursie organizowanym w lokalnej prasie. Jednocześnie sponsor konkursu przekazał przedsiębiorcy wraz z umową o nieodpłatnym przekazaniu samochodu kopię faktury zakupu samochodu.
Przedsiębiorca na początku 2019 roku zarejestrował działalność gospodarczą, w której samochód otrzymany jako nagroda ma zostać przekazany na cele firmowe. W jaki sposób powinien ustalić wartość początkową samochodu?
W razie nabycia środka trwałego nieodpłatnie, za jego wartość początkową uważa się wartość rynkową z dnia nabycia albo wartość określoną w umowie o nieodpłatnym przekazaniu, jeżeli była ona niższa od wartości rynkowej. Dodatkowo, przedsiębiorca powinien mieć na uwadze, że często zdarzają się sytuacje, gdy organizatorzy konkursu kupują pojazd po niższej cenie niż rynkowa. Dealerzy samochodowi udzielają upustów na samochody będące nagrodami w konkursie. W takim przypadku za wartość początkową uważa się wartość wynikającą z otrzymanej od organizatora faktury zakupu.
Amortyzacja samochodu wygranego w konkursie
Podstawową metodą amortyzacji w przypadku samochodów osobowych jest metoda liniowa przy zastosowaniu stawki 20%, wynikającej z wykazu stawek amortyzacyjnych. Jednakże przedsiębiorcy mają możliwość zastosowania indywidualnej stawki amortyzacyjnej dla pojazdów używanych bądź ulepszonych.
Natomiast do ulepszonych środków trwałych należą składniki majątku, jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej
Zarówno samochód otrzymany jako nagroda jak i samochód zakupiony przez przedsiębiorcę podlega okresowi amortyzacji nie krótszemu niż 30 miesięcy.
Samochód otrzymany jako nagroda w konkursie - odpisy amortyzacyjne jako koszt podatkowy
Podatnicy powinny zwrócić uwagę, że niekiedy odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środka trwałego nie mogą stanowić kosztu podatkowego. Dotyczy to sytuacji, gdy środek trwały został nabyty nieodpłatnie, z wyjątkiem tych nabytych w drodze spadku lub darowizny, jeżeli:
-
nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw, lub
-
dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub
-
nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.
Innymi słowy, odpisy amortyzacyjne od otrzymanych nieodpłatnie środków trwałych mogą stanowić koszt podatkowy, o ile jego nabycie stawi dla przedsiębiorcy przychód z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy, a co za tym idzie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym należałoby w pierwszej kolejności ustalić czy nabycie środka trwałego stanowiło przychód podlegający opodatkowaniu (nie ma przy tym znaczenia czy przychód dotyczy działalności czy innych źródeł).
