Kontrowersje wynikające z wynagrodzenia cudzoziemca w 2022 roku wynikają z wejścia w życie 29 stycznia 2022 roku Ustawy z dnia 17 grudnia 2021 roku o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw. Niektóre zmiany należy ocenić pozytywnie, ponieważ doprowadziły do uproszczenia procedur związanych z powierzeniem cudzoziemcowi pracy, co jest niewątpliwie pozytywne z punktu widzenia polskiego pracodawcy. Kontrowersje budzi jednak kwestia wynagrodzenia cudzoziemca i jego ukształtowania. Na czym polegają te kontrowersje? Jakie zmiany wprowadzono ustawą o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw? Jak wygląda wynagrodzenie cudzoziemca? Odpowiedź poniżej.
Zmiany wprowadzone ustawą o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw
W pierwszej kolejności należy wskazać na istotną zmianę w zakresie warunków, jakie musi spełnić cudzoziemiec, aby uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy i pracę – wiąże się to z nowelizacją art. 114 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach.
Przed nowelizacją, aby cudzoziemiec mógł uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, musiał spełnić łącznie następujące warunki:
- cudzoziemiec posiada:
- ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu;
- cudzoziemiec posiada ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- (uchylony);
- podmiot powierzający wykonywanie pracy nie ma możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy;
- wynagrodzenie, które jest wskazane przez podmiot powierzający wykonywanie pracy w załączniku do wniosku o udzielenie zezwolenia, o którym mowa w art. 106 ust. 1a, nie jest niższe niż wynagrodzenie pracowników wykonujących w tym samym wymiarze czasu pracy pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku;
- wysokość miesięcznego wynagrodzenia, o którym mowa w pkt 4, nie jest niższa niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca”.
Po nowelizacji zrezygnowano z 2 istotnych warunków, jakie musi spełnić cudzoziemiec, aby mógł legalnie przebywać i pracować na terytorium RP, tj.:
- posiadania przez cudzoziemca źródła stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu, oraz
- posiadania przez cudzoziemca zapewnionego miejsca zamieszkania na terytorium RP.
Dodatkowo rozszerzono katalog zmian danych w udzielonym cudzoziemcowi zezwoleniu, w związku z czym zmiana siedziby lub miejsca zamieszkania, nazwy lub formy prawnej podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi, przejęcie pracodawcy lub jego części przez innego pracodawcę, przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, zastąpienie umowy cywilnoprawnej umową o pracę, zmiana nazwy stanowiska, na jakim cudzoziemiec wykonuje pracę, przy jednoczesnym zachowaniu zakresu jego obowiązków lub zwiększenie wymiaru czasu pracy przy jednoczesnym proporcjonalnym zwiększeniu wynagrodzenia nie wymagają zmiany bądź wydania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
Zmiany dokonane w ustawie o cudzoziemcach mają na celu przede wszystkim usprawnienie postępowań dotyczących udzielania cudzoziemcom zezwoleń na pobyt czasowy na terytorium RP, w szczególności zezwoleń na pobyt czasowy i pracę, tak aby procedura dostępu do polskiego rynku pracy była prostsza i szybsza, a tym samym korzystniejsza zarówno dla polskiego pracodawcy poszukującego pracowników wykonujących określone zawody, jak i pracownika – cudzoziemca, któremu ułatwia się dostęp do tego rynku.
Wynagrodzenie cudzoziemca, któremu udzielono zezwolenia na pobyt czasowy i pracę
Istotną kwestią, która została zmodyfikowana ustawą o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw jest kwestia wynagrodzenia cudzoziemca, któremu udzielono zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
Zgodnie ze znowelizowanym art. 114 ust. 1 pkt 5 ustawy o cudzoziemcach wysokość miesięcznego wynagrodzenia cudzoziemca musi być nie niższa niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę, niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca.
Oznacza to, że jeżeli cudzoziemiec posiadający zezwolenie na pobyt czasowy i pracę pracuje w niepełnym wymiarze czasu pracy np. ½ etatu, to wówczas pracodawca i tak jest zobligowany do wypłaty minimalnego wynagrodzenia za pracę, które w 2022 roku wynosi 3010 zł.
Ustawodawca ukształtował tak wynagrodzenie, że jest ono oderwane od wymiaru czasu pracy powierzonego cudzoziemcowi.
Można w tym przypadku uznać, że przepis ten jest w jakiś sposób dyskryminujący obywateli polskich, ponieważ w ich przypadku w razie zatrudniania na ½ etatu, pracownik otrzyma połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę – co będzie adekwatne do wymiaru czasu pracy.
Jednakże warto tutaj wskazać, że powyższa regulacja dotyczy zezwoleń na pobyt czasowy i pracę, a nie zatrudnienia cudzoziemca na innej podstawie.
W przypadku posiadania przez cudzoziemca np. wizy i zezwolenia na pracę lub wykonywania przez niego pracy na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemiec będzie mógł uzyskiwać wynagrodzenie proporcjonalne do wymiaru czasu pracy.
