Od 1 maja 2019 r. obowiązują nowe zmiany w VAT za sprawą podpisanej w kwietniu przez Prezydenta RP ustawy z dnia 15 marca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy Prawo o miarach (zwanej dalej ustawą zmieniającą).
Zmiany w prawie dotyczą w szczególności kas fiskalnych. Przedsiębiorcy będą zobligowani do stopniowego zastąpienia tradycyjnych kas tzw. kasami online.
Zaakcentowania wymaga ponadto fakt, że Sejm na posiedzeniu nr 80, 12 kwietnia 2019 r. uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, której celem jest m.in. ustanowienie wykazu rachunków bankowych podatników – tylko zapłata na odpowiedni rachunek bankowy nie wywoła negatywnych konsekwencji podatkowych u określonych przedsiębiorców.
Jak dostosować się do nowych przepisów oraz czego w niedalekiej przyszłości mogą spodziewać się przedsiębiorcy, zaprezentowano w dalszej części artykułu.
Kasy fiskalne online – kto w pierwszej kolejności się z nimi zmierzy?
Kasy fiskalne „starego typu” będą dostępne na rynku jeszcze przez jakiś czas. Potwierdzenia dotyczące spełnienia warunków technicznych (warunkujące dopuszczenie do sprzedaży) dla kas z papierowym zapisem kopii będą wydawane przez Prezesa Głównego Urzędu Miar do końca sierpnia 2019 r., z kolei na kasy z elektronicznym zapisem kopii – do końca 2022 r. Pamięć fiskalna kas z papierowym zapisem kopii nie będzie podlegać wymianie – celem ustawodawcy jest wyeliminowanie w pierwszej kolejności z obrotu najstarszych technologicznie kas fiskalnych. W uzasadnieniu do projektu ustawodawca podkreśla, że kontrola papierowych wydruków z kas jest długotrwała i mało efektywna.
Przedstawiciele branż, które według ustawodawcy są najbardziej narażone na nieprawidłowości w ewidencjonowaniu przychodów ze sprzedaży, będą obowiązani do wcześniejszego rozpoczęcia rejestrowania obrotu przy pomocy nowych kas fiskalnych. Będą obowiązani używać ich od:
-
1 stycznia 2020 r. – podatnicy świadczący usługi naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania, oraz w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych i motorowerów i dokonujący sprzedaży benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych;
-
1 lipca 2020 r. – podatnicy świadczący usługi związane z wyżywieniem wyłącznie przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz usługi w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania, a także dokonujący sprzedaży węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych;
-
1 stycznia 2021 r. – podatnicy świadczący usługi fryzjerskie, kosmetyczne i kosmetologiczne, budowlane, w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, prawnicze, związane z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej – wyłącznie w zakresie wstępu.
Jak było i jak jest? – czyli najważniejsze zmiany w VAT
Omawiane zmiany w VAT dotyczą przede wszystkim ukształtowania technicznych aspektów funkcjonowania nowego systemu kas fiskalnych online. Nowe kasy zostaną wyposażone w funkcje w postaci możliwości przesyłania danych o sprzedaży w czasie rzeczywistym do tzw. Centralnego Repozytorium Kas prowadzonego przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Zabieg ten ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego na ostatnim etapie obrotu poprzez mobilizację podatników do rzetelnego ewidencjonowania sprzedaży. Poniżej w ujęciu tabelarycznym zaprezentowano zmiany w panującym dotychczas porządku prawnym.
Tabela 1.
Różnice pomiędzy dotychczasowymi a obecnymi regulacjami w zakresie funkcjonowania tradycyjnych kas fiskalnych i kas fiskalnych online.
| Kryterium różnicujące | Przepisy obowiązujące do 30.04.2019 r. | Przepisy obowiązujące od 1.05.2019 r. |
| Elementy ewidencji sprzedaży prowadzonej za pomocą kas fiskalnych | Do obrotu wykazywanego w ewidencji nie należało wliczać kwoty podatku VAT – jedyna regulacja w tym zakresie w ustawie o VAT | W ewidencji należy wykazywać dane o sprzedaży zawarte w dokumentach wystawianych przy zastosowaniu kas rejestrujących, w tym określające przedmiot opodatkowania, wysokość podstawy opodatkowania i podatku należnego oraz dane służące identyfikacji poszczególnych sprzedaży, w tym numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku albo podatku od wartości dodanej |
| Okresowe przeglądy kas fiskalnych | Należało zgłaszać kasy rejestrujące do obowiązkowego przeglądu technicznego właściwemu podmiotowi prowadzącemu serwis kas rejestrujących | Obowiązek poddawania kasy rejestrującej w terminach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 111 ust. 7a pkt 4 ustawy o VAT obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy podmiot prowadzący serwis kas rejestrujących. Wykonanie tego obowiązku stwierdza się na podstawie wpisu wyniku przeglądu technicznego w książce kasy rejestrującej i zapisu daty dokonania tego przeglądu w Centralnym Repozytorium Kas. Sankcja za niewykonanie obowiązku wynosi 300 zł i będzie nakładana w drodze decyzji przez naczelnika US. |
| Obowiązek wydruku kopii dokumentów emitowanych przez kasę fiskalną i zgłoszenia kasy do naczelnika US w celu nadania numeru ewidencyjnego | Należało drukować kopie dokumentów i zgłaszać kasę do naczelnika US w celu nadania numeru ewidencyjnego | Brak obowiązku drukowania kopii dokumentów oraz zgłaszania kasy do naczelnika US w celu nadania numeru ewidencyjnego – zgłoszenie to w przypadku kasy online zostanie dokonane automatycznie podczas czynności fiskalizacji. |
| Obowiązek zapewnienia łączności pomiędzy kasą a siecią telekomunikacyjną | brak | Podatnik obowiązany jest zapewnić połączenie umożliwiające przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas. Gdy z przyczyn niezależnych od podatnika nie jest możliwe zapewnienie takiego połączenia, przewidziano przepisy szczególne. |
| Możliwość używania kas fiskalnych należących do podmiotu trzeciego | brak | Podatnicy mogą używać kasy online do prowadzenia ewidencji sprzedaży, na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, gdy zostały one nabyte odpowiednio przez wynajmującego, wydzierżawiającego, leasingodawcę lub drugą stronę innej umowy o podobnym charakterze |
| Przewidziana dla podatników rozpoczynających ewidencjonowanie obrotu na zakup kasy z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii | Przewidziana dla podatników rozpoczynających ewidencjonowanie obrotu i wymieniających urządzenia z uwagi na wejście w życie nowych przepisów – ulga przewidziana tylko na zakup kasy online. |
Ulga na zakup kasy fiskalnej online to niezwykle istotna dla przedsiębiorców kwestia, tylko określone procedowanie w tej sprawie umożliwi bowiem skorzystanie z tego przywileju. Nadmienić w tym miejscu należy, że jej wysokość nie uległa zmianie i wynosi maksymalnie 90% wartości kasy, nie więcej jednak niż 700 zł.
Sejm uchwalił kolejne zmiany w VAT i podatkach dochodowych – zapłata tylko na zgłoszony rachunek może niedługo stać się rzeczywistością
Do porządku prawnego niedługo mogą trafić przepisy, za których sprawą powstanie rozbudowany wykaz podatników VAT czynnych, zwolnionych i wykreślonych wraz z informacją o zgłoszonych fiskusowi rachunkach bankowych.
Nowo uchwalona ustawa zmodyfikuje także kształt ustaw o podatkach dochodowych. Zostaną bowiem dodane przepisy, które zobligują podatników do ustalania dodatkowego przychodu w wysokości kwoty, która została przelana kontrahentowi na rachunek bankowy inny niż zawarty w wykazie, o którym mowa powyżej. Z kolei Ordynacja podatkowa przewidywać będzie odpowiedzialność solidarną przedsiębiorcy za zaległości w podatku VAT kontrahenta, któremu przekazano środki pieniężne z pominięciem oficjalnego rachunku bankowego.
Podatnicy, którzy posiadają nieuregulowaną kwestię związaną ze zgłoszeniem rachunków bankowych fiskusowi, powinni szczególnie zainteresować się nadchodzącymi zmianami, aby nie nabawić się problemów związanych z zachwianiem płynności finansowej. Jeżeli kontrahenci nie odnajdą aktualnych rachunków bankowych w wykazie udostępnionym przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, mogą po prostu nie regulować zobowiązań w obawie przed dotkliwymi sankcjami fiskalnymi, które mogą ich z tego tytułu spotkać. Po wejściu ustawy w życie rekomendowane są niezwłoczne działania związane z aktualizacją rachunków bankowych.
Przepisy dotyczące wykazu rachunków bankowych zaczną obowiązywać od 1 września 2019 r., z kolei zmiany w podatkach dochodowych, traktujące o obowiązku ustalania dodatkowego przychodu – od 1 stycznia 2020 r. Nowe przepisy traktujące o odpowiedzialności solidarnej w Ordynacji podatkowej mają obowiązywać również od 1 stycznia 2020 r.
