W wielu przypadkach polscy podatnicy VAT rozwijając swoją działalność gospodarczą, dokonują zakupów od kontrahentów spoza Unii Europejskiej. Muszą jednak pamiętać o przestrzeganiu wszelkich procedur związanych z tą czynnością. Czym jest import towarów i jak wygląda rozliczenie podatku w uproszczonym imporcie towarów, wyjaśniamy poniżej.
Czym jest import towarów?
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT) opodatkowaniu podlegają:
- odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
- eksport towarów,
- import towarów na terytorium kraju,
- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają określone czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które – stosownie do definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (z zastrzeżeniem art. 2a).
Podmiotami, na których ciąży obowiązek podatkowy w imporcie towarów, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne:
- na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również wtedy, kiedy na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone w części lub w całości, albo zastosowana została preferencyjna, obniżona lub zerowa stawka celna;
- uprawnione do korzystania z procedury celnej obejmującej uszlachetnianie czynne, odprawę czasową, przetwarzanie pod kontrolą celną, w tym również osoby, na które, zgodnie z odrębnymi przepisami, zostały przeniesione prawa i obowiązki związane z tymi procedurami.
Jak rozliczyć import towarów?
Importer jest zobowiązany do obliczenia i wykazania w zgłoszeniu celnym kwoty podatku z uwzględnieniem obowiązujących stawek. W sytuacji, gdy organ celny stwierdzi, że w zgłoszeniu celnym kwota podatku została wykazana nieprawidłowo, zobowiązany jest do wydania decyzji określającej podatek w prawidłowej wysokości. Ponadto zmiana kwoty podatku może nastąpić również na skutek inicjatywy podatnika. Podatnik po przyjęciu zgłoszenia celnego może wystąpić do naczelnika urzędu celnego o wydanie decyzji określającej podatek w prawidłowej wysokości. Na podstawie art. 33 ust. 4 ustawy o VAT podatek z tytułu importu należy opłacić w terminie 10 dni, licząc od dnia powiadomienia przez organ celny o jego wysokości.
Rozliczenie podatku w uproszczonym imporcie towarów - procedury
W myśl art. 33 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 1b, są obowiązani do obliczenia i wykazania w zgłoszeniu celnym kwoty podatku, z uwzględnieniem obowiązujących stawek, z zastrzeżeniem art. 33b.
Stosownie do art. 33a ust. 1 ustawy o VAT podatnik VAT czynny może rozliczyć kwotę podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów.
Zgodnie z art. 33a ust. 2 ustawy o VAT przepis ust. 1 stosuje się pod warunkiem przedstawienia przez podatnika naczelnikowi urzędu celnego, przed którym dokonuje on formalności związanych z importem towarów wydanych nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dokonaniem importu:
- zaświadczeń o braku zaległości we wpłatach należnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz we wpłatach poszczególnych podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczających odrębnie z każdego tytułu, w tym odrębnie w każdym podatku, odpowiednio 3% kwoty należnych składek i należnych zobowiązań podatkowych w poszczególnych podatkach; udział zaległości w kwocie składek lub podatku ustala się w stosunku do kwoty należnych wpłat za okres rozliczeniowy, którego dotyczy zaległość
- potwierdzenia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego.
oraz dokonywanie zgłoszeń celnych odbywa się przez przedstawiciela bezpośredniego lub pośredniego w rozumieniu przepisów celnych.
Wymóg przedstawienia przez podatnika dokumentów, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się za spełniony również w przypadku złożenia przez podatnika oświadczeń o tej samej treści (zob. art. 33a ust. 2a ustawy o VAT). Na podstawie art. 33a ust. 2b ustawy o VAT oświadczenia, o których mowa w ust. 2a, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
Kogo informujemy o zastosowaniu procedury uproszczonej?
Od 1 lipca 2020 roku został zniesiony obowiązek bezpośredniego informowania naczelnika urzędu skarbowego o stosowaniu procedury uproszczonej, jeśli podatnik spełnia warunki omówione w poprzednim akapicie. W przypadku zastosowania powyższej procedury uproszczonej podatnik może rozliczyć kwotę podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów.
Przykład 1.
Podatnik dokonał importu maszyn z Korei. Ich wartość wraz z cłem wyniosła 200 000 zł. Podatnik dokonał zgłoszenia celnego. Organ podatkowy uznał powyższą wartość za prawidłową i wyliczył podatek VAT w wysokości 46 000 zł. Podatnik w terminie 10 dni dokonał zapłaty podatku VAT.
Przykład 2.
Podatnik dokonał importu maszyn z Korei. Ich wartość wraz z cłem wyniosła 200 000 zł. Podatnik dokonał zgłoszenia celnego. Mógł on skorzystać z procedury uproszczonej, w związku z czym nie musiał wpłacać do organu kwoty 46 000 zł. Biorąc pod uwagę powyższe przykłady, podatnik dzięki zastosowaniu procedury uproszczonej nie musi wpłacać kwoty podatku do organu, tylko rozlicza ją w deklaracji. Tym samym nie musi dokonywać zamrożenia wolnych środków pieniężnych.
Rozliczenie podatku w uproszczonym imporcie towarów zatem nie jest zwykłą procedurą, wymaga bowiem spełnienia odpowiednich wymogów oraz posiadania dokumentów.
