Przedsiębiorcy bardzo często w celu zabezpieczenia się przed odstąpieniem kontrahenta od zamówienia otrzymują zaliczki. Zgodnie z art 19a ust. 5 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania zaliczki, zadatku lub przedpłaty z wyjątkiem usług wymienionych w art. 19a ust. 5 pkt 4 np. usług związanych z dystrybucją energii elektrycznej. Taka zasada obowiązuje podatnika w przypadku dokonywania transakcji krajowych. Natomiast inaczej jest w przypadku transakcji zagranicznych. Kiedy zatem powstaje obowiązek podatkowy w przypadku otrzymania zaliczki w transakcjach zagranicznych?
Zaliczki a WDT
Co do zasady obowiązek podatkowy przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towaru powstaje z chwilą wystawienia faktury nie później jednak niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu dostawy. Zatem jeżeli faktura nie zostanie wystawiona w momencie sprzedaży to obowiązek podatkowy powstanie 15 dnia miesiąca po miesiącu dostawy. W związku z tym w przypadku otrzymania zaliczki na poczet dostawy do innego kraju UE obowiązek podatkowy nie powstanie, zaliczka będzie zatem neutralna na gruncie podatku VAT jak i podatku dochodowego.
Zaliczki a eksport towaru poza UE
Obowiązek podatkowy w eksporcie usług powstaje na zasadach ogólnych, zatem w momencie faktycznej dostawy towarów lub świadczenia usług. Jeżeli więc przedsiębiorca przed dokonaniem dostawy otrzyma przedpłatę obowiązek podatkowy powstanie z chwilą otrzymania zaliczki. W przypadku eksportu możliwe będzie również zastosowanie stawki 0% podatku VAT, pod warunkiem wywozu towarów za granicę w ciągu 2 miesięcy licząc od końca miesiąca, w którym miało miejsce otrzymanie zaliczki. Dodatkowym warunkiem jest posiadanie dokumentu potwierdzającego wywóz towaru do krajów nienależących do UE.
Zaliczki w transakcjach zagranicznych a nabycie usług
W przypadku nabycia usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi. Jeżeli przed wykonaniem usługi nabywca wpłacił dostawcy zaliczkę to obowiązek wykazania podatku VAT powstaje z chwilą jej wpłacenia. Zatem nabywca w momencie wpłaty zaliczki w transakcjach zagranicznych, zobowiązany będzie do wykazania należnego podatku z tytułu importu usług art. 28b.