W przypadku prowadzenia działalności usługowej koszty na ogół nie są wysokie. Lekarze prowadzący indywidualną praktykę lekarską mają problem, które z nich mogą rozliczyć. Brak kosztów w takiej działalności często powoduje, iż lekarze zmieniają formę opodatkowania. Które koszty uzyskania przychodu dla lekarzy nie są wydatkiem prywatnym?
Indywidualna praktyka lekarska - kto może prowadzić?
Indywidualną praktykę lekarską mogą założyć lekarze i lekarze specjaliści, w tym dentyści. Lekarz lub lekarz dentysta, który chce udzielać świadczeń zdrowotnych w ramach praktyki lekarskiej, musi posiadać prawo wykonywania zawodu odpowiednio lekarza lub lekarza dentysty. Nie może być on także zawieszony w prawie wykonywania zawodu ani ograniczony w wykonywaniu określonych czynności medycznych.
Przykład 1.
Lekarz specjalista został ukarany karą zawieszenia prawa wykonywania zawodu. Karę orzekł sąd lekarski.
W takim przypadku lekarz nie będzie mógł prowadzić indywidualnej praktyki lekarskiej.
Przykład 2.
Lekarz internista miał proces sądowy. W jego wyniku został pozbawiony możliwości wykonywania zawodu prawomocnym orzeczeniem środka karnego.
W takim przypadku lekarz także nie będzie mógł prowadzić indywidualnej praktyki lekarskiej.
Co istotne, lekarz może prowadzić praktykę lekarską, jeśli jest ograniczony w wykonywaniu czynności medycznych, ale ograniczenie to nie dotyczy świadczeń zdrowotnych, które mają być udzielane w ramach praktyki lekarskiej. Czyli jeśli ograniczenie jest częściowe.
Należy podkreślić, iż w świetle ustawy o działalności leczniczej wykonywanie działalności w ramach indywidualnej praktyki lekarskiej jest działalnością gospodarczą regulowaną.
Oznacza to, że warunków prowadzenia takiej działalności nie reguluje tylko ustawa Prawo przedsiębiorców.
Podsumowując, indywidualną działalność leczniczą mogą prowadzić tylko lekarze posiadający odpowiednie uprawnienia. Indywidualna praktyka lekarska to w praktyce przyjmowanie pacjentów w prywatnym gabinecie lub domu.
Oczywiście gabinet lub wydzielona część domu musi być odpowiednio dostosowana do przyjmowania pacjentów.
Czym są koszty uzyskania przychodu?
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Powyższa definicja kosztów uzyskania przychodów sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny, natomiast unormowania odnoszące się do kosztów są rozległe i charakteryzują się znacznym stopniem skomplikowania.
Co istotne, ustawa o PIT nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Przyjmuje się zatem, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.
W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim. Stanie się tak, jeżeli będzie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów lub np. zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów, nawet wówczas, gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.
Co bardzo ważne, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku.
Poniesiony wydatek winien przyczyniać się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodu. Istotne znaczenie ma również cel, w jakim został poniesiony. Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik);
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona;
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą;
- został poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów;
- został właściwie udokumentowany;
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Niezwykle istotne jest, że do kosztów uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej spełniających powyższe kryteria nie można zaliczyć wydatków osobistych osoby prowadzącej działalność gospodarczą.
Koszty uzyskania przychodu dla lekarzy
Lekarze prowadzący indywidualną praktykę lekarską nie zawsze wiedzą, czy wydatek jest wydatkiem prywatnym, czy związanym z obowiązkami zawodowymi.
Przykład 3.
Lekarz prowadzący indywidualną praktykę lekarską dokonał zakupu fartucha i butów specjalistycznych. Co do fartucha nie ma wątpliwości, iż może go zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. W przypadku butów nie ma już takiej pewności.
W tej sytuacji zakup dotyczył butów specjalistycznych, więc nie jest to zakup osobisty. W związku z tym lekarz będzie mógł zaliczyć wydatki do kosztów uzyskania przychodu.
Przykład 4.
Lekarz prowadzący indywidualną praktykę lekarską dokonał zakupu okularów, które są mu niezbędne do przyjmowania pacjentów. Czy będzie mógł je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?
W tym przypadku lekarz nie będzie mógł zaliczyć zakupu okularów do kosztów uzyskania przychodów. Zakup okularów jest bowiem zakupem służącym nie tylko celom związanym z prowadzonym gabinetem lekarskim.
Przykład 5.
Lekarz prowadzący indywidualną praktykę lekarską dokonał leasingu dwóch samochodów. Lekarz nie zatrudnia żadnych pracowników. Samochody będą wykorzystywane do celów mieszanych. Czy wydatki związane z leasingiem można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?
W tym przypadku nie ma przeszkód do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z leasingiem samochodów. Lekarz używa ich bowiem do celów mieszanych, więc jeden z nich może być niekiedy używany do celów innych niż te związane z prowadzoną działalnością. W takiej sytuacji lekarz będzie musiał skorzystać z drugiego samochodu.
Przykład 6.
Lekarz prowadzi gabinet lekarski (indywidualną praktykę), ponadto pracuje w szpitalu. Czy będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu całość składki na Izbę Lekarską?
W tej sytuacji lekarz zaliczy do kosztów uzyskania przychodów całość kosztów, bowiem w naszym przypadku prowadzi praktykę w ramach wolnego zawodu.
Podsumowując, w przypadku lekarza do kosztów uzyskania przychodów możemy zaliczyć szereg wydatków.
