Stripe Payments to usługa zagranicznego dostawcy w zakresie pośrednictwa w płatnościach oraz w zakresie automatycznego wystawiania faktur. Zakup takich usług przez polskiego podatnika wiąże się z otrzymaniem faktury, a w związku z tym pojawia się pytanie o sposób rozliczenia nabytej usługi na gruncie podatku VAT.
Zakup usługi z zagranicy a import usług
W sytuacji, gdy polski podatnik dokonuje zakupu zagranicznej usługi, dochodzi do importu usług w rozumieniu ustawy o VAT. Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT import usług to świadczenie usług, z których tytułu wykonania podatnikiem jest usługobiorca. Import usług jest zatem rozliczany na zasadzie odwrotnego obciążenia.
Zgodnie z art. 28b ustawy o VAT miejscem świadczenia usługi wykonywanej pomiędzy przedsiębiorcami jest kraj siedziby usługobiorcy. Oznacza to, że polski podatnik nabywający usługę pośrednictwa Stripe ma obowiązek rozliczenia w Polsce podatku należnego. Jednocześnie kwota podatku należnego stanowi dla czynnego podatnika VAT kwotę podatku naliczonego do odliczenia, co powoduje, że taka transakcja jest neutralna podatkowo (podatek naliczony równoważy podatek należny).
Podkreślmy też, że dla możliwości odliczenia podatku naliczonego nie ma znaczenia fakt, że na otrzymanej fakturze nie został wykazany ten podatek, ponieważ zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego do odliczenia stanowi kwota podatku należnego z tytułu świadczenia usług, gdzie podatnikiem jest ich usługobiorca.
W tym miejscu należy odnieść się do kwestii ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego. W przypadku importu usług obowiązek podatkowy co do zasady powstaje na zasadzie ogólnej wyrażonej w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, tzn. w dacie wykonania usługi. Jednocześnie usługi pośrednictwa mogą być rozliczane w określonych cyklach. W takim przypadku trzeba zastosować regułę określoną w art. 19a ust. 3 ustawy o VAT, gdzie podano, że usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.
Przykład 1.
Firma X zawarła umowę ze Stripe Payments w zakresie usługi pośrednictwa w fakturowaniu. Umowa została zawarta na rok z miesięcznymi okresami rozliczeniowymi. Za czerwiec firma X otrzymała zagraniczną fakturę 5 lipca. W jakim terminie należy rozliczyć otrzymaną fakturę?
Usługa rozliczana w cyklach miesięcznych generuje obowiązek podatkowy w VAT na ostatni dzień danego miesiąca. Oznacza to, że data powstania obowiązku podatkowego to 30 czerwca. Firma X w deklaracji za czerwiec wykaże kwotę podatku należnego (według stawki podstawowej 23%) oraz kwotę podatku naliczonego.
Dodatkowo wskażmy, że zgodnie z art. 31a ust. 1 ustawy o VAT w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na zł dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
Import usług zwolnionych z VAT
W przypadku gdy usługa Stripe Payments dotyczy pośrednictwa w rozliczeniach płatności, będziemy mieli do czynienia z nabyciem usługi finansowej, która korzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku VAT. Otóż w myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.
Jak wskazaliśmy, usługa nabyta od zagranicznego kontrahenta jest uznawana za wykonaną w Polsce. Jeżeli jednak mamy do czynienia z usługą zwolnioną od VAT, to polski nabywca nie wykazuje z tego tytułu podatku należnego. Jednocześnie podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego (z zastrzeżeniem wyjątku określonego w art. 86 ust. 9 ustawy o VAT).
Taka faktura powinna być jednak wykazana w ewidencji prowadzonej na potrzeby podatku VAT w odpowiednim okresie rozliczeniowym. Należy tutaj wskazać, że zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e) ustawy o VAT obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy o VAT powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty.
Podkreślenia wymaga, że powiązanie w ustawie o VAT momentu powstania obowiązku podatkowego z terminem zapłaty jest odstępstwem od ww. zasady ogólnej, które może być stosowane do określonych kategorii podatników lub określonych kategorii transakcji. Będzie ono dotyczyć w szczególności świadczenia usług zwolnionych zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy o VAT. Określenie dla tych usług momentu powstania obowiązku podatkowego w miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty z tytułu ich świadczenia, ma na celu uproszczenie dokonywania rozliczeń.
W rezultacie podatnik będzie zobowiązany do wykazania nabycia w deklaracji VAT składanej za okres, w którym wynagrodzenie to będzie faktycznie zapłacone. Kwoty te wykazane powinny być jako import usług zwolnionych z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.
Nabycie usług Stripe Payments przez podatnika zwolnionego podmiotowo
W sytuacji, gdy podatnik zwolniony podmiotowo z VAT nabywa usługę pośrednictwa Stripe (inną niż zwolniona przedmiotowo na mocy art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT), również pojawia się obowiązek podatkowy. Zwróćmy uwagę, że zwolnienie podmiotowe określone w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT dotyczy sprzedaży limitowanej kwotą 200 000 zł w roku poprzedzającym. Natomiast, jak wynika z definicji zawartej w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, przez sprzedaż należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Jak zatem widać, w tej kategorii nie ma importu usług, co oznacza, że zwolnienie nie dotyczy wartości importowanej usługi.
Powyższe powoduje, że podatnik zwolniony z VAT jest zobowiązany do rozliczenia podatku należnego od importowanej usługi. W tym przypadku podatnik zwolniony będzie zobowiązany do zapłaty podatku należnego, jednakże z uwagi na fakt wykonywania czynności zwolnionych nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego w kraju.
Podatnicy zwolnienia z VAT rozliczają import usług przy pomocy deklaracji VAT-9M. Zgodnie z art. 99 ust. 9 ustawy o VAT deklarację tę należy złożyć w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu powstania obowiązku podatkowego. Termin złożenia deklaracji VAT-9M jest jednocześnie terminem płatności podatku.
Podsumowując nasze dzisiejsze rozważania, wskażmy, że zagadnienie prawidłowego rozliczenia usług w ramach Stripe Payments zależy zarówno od statusu nabywcy (podatnik czynny czy zwolniony z VAT), jak i od rodzaju zakupionej usługi (opodatkowana czy przedmiotowo zwolniona od VAT).
