Zasady dotyczące amortyzacji mieszkań zmieniły się na niekorzyść podatników po wprowadzeniu tzw. Polskiego Ładu, który pozbawił właścicieli mieszkań możliwości ich amortyzacji. Czy amortyzacja mieszkań na gruncie estońskiego CIT jest możliwa?
Amortyzacja mieszkań na gruncie estońskiego CIT
Wybór ryczałtu od dochodów spółek jako formy opodatkowania przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych oznacza odejście od zasad ustalania podstawy opodatkowania znanych z ustawy o CIT.
Podatnicy, którzy jako formę opodatkowania wybrali ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, bazują na wyniku bilansowym, a nie podatkowym. Oznacza to, że podstawę opodatkowania ustala się wówczas na podstawie przepisów bilansowych, a więc na podstawie ustawy o rachunkowości, a nie na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Jak stanowi bowiem art. 28c pkt 3 i pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ilekroć w rozdziale 6b (dotyczącym ryczałtu od dochodów spółek) jest mowa o:
- wyniku finansowym netto – oznacza to wynik finansowy netto ustalany na podstawie przepisów o rachunkowości,
- zysku (stracie) netto – oznacza to zysk (stratę) netto ustalany na podstawie przepisów o rachunkowości.
Zgodnie z art. 28h ust. 1 ustawy o CIT podatnik opodatkowany ryczałtem nie podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 19, art. 24b, art. 24ca i art. 24d. Przepis ten wskazuje, że dla ustalenia podstawy opodatkowania w ryczałcie nie stosuje się innych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych regulujących analogiczne kwestie, tj. w zakresie ustalenia dochodu, podstawy opodatkowania, stawki podatkowej, a także podatku od przychodów z budynków czy podatku minimalnego, których rozliczenie jest bezpośrednio związane z podstawowymi (klasycznymi) zasadami rozliczania podatku CIT.
Ryczałt od dochodów spółek wiąże podstawę opodatkowania z kategoriami prawa bilansowego. Przychody i koszty podatnika ustalane dla celów rachunkowych stają się również kategoriami podatkowymi. Ryczałt od dochodów spółek jako alternatywna forma opodatkowania dla podatników podatku dochodowego od osób prawnych nie posługuje się takimi pojęciami jak koszty uzyskania przychodów czy koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Oznacza to, że także przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odnoszące się do amortyzacji podatkowej, w szczególności te odnoszące się do zakazu amortyzacji podatkowej nieruchomości mieszkalnych (na mocy art. 16c pkt 2a ustawy o CIT amortyzacji nie podlegają budynki mieszkalne, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej), nie mają zastosowania do podatników korzystających z opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek. Zakaz amortyzacji nieruchomości mieszkalnych nie dotyczy więc podatników stosujących jako formę opodatkowania ryczałt od dochodów spółek. Dopuszczalność amortyzacji mieszkań przez podatników opodatkowanych estońskim CIT została potwierdzona przez Dyrektora KIS w wydanej niedawno interpretacji indywidualnej (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.646.2023.3.MC) z 19 stycznia 2024 roku.
Przykład 1.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ma w ewidencji środków trwałych lokale mieszkalne, które wynajmuje w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Aktualnie obowiązujące przepisy ustawy o CIT nie dopuszczają amortyzacji nieruchomości mieszkalnych. Czy po zmianie formy opodatkowania na ryczałt od dochodów spółek może ona amortyzować lokale mieszkalne?
Wybór jako formy opodatkowania ryczałtu od dochodów spółek oznacza odejście od dotychczasowych zasad znanych z ustawy o CIT. W szczególności podatnicy estońskiego CIT nie muszą uwzględniać przepisów odnoszących się do amortyzacji podatkowej. Opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek nie stoi w sprzeczności z amortyzacją nieruchomości mieszkalnych. Oznacza to, że po zmianie formy opodatkowania na ryczałt od dochodów spółek spółki z o.o. nie będzie dotyczył już zakaz amortyzacji lokali mieszkalnych.
Amortyzacja mieszkań na gruncie estońskiego CIT – interpretacja indywidualna
Interpretacja indywidualna (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.646.2023.3.MC) z 19 stycznia 2024 roku została wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w zakresie amortyzacji nieruchomości mieszkalnych przez podatników stosujących jako formę opodatkowania ryczałt od dochodów spółek.
Zadano pytanie, czy wybierając opodatkowanie estońskim CIT-em, tj. zgodnie z art. 28h Ustawy z 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych, wnioskodawca nie będzie podlegał opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 19, art. 24b, art. 24ca i art. 24d u.p.d.o.p., a tym samym nie będzie musiał stosować przepisów dotyczących amortyzacji podatkowej.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się ze stanowiskiem podatnika, że wybierając opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek, o którym mowa w rozdziale 6b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, spółka nie będzie podlegała opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 19, art. 24b, art. 24ca i art. 24d ustawy o CIT, a tym samym nie będzie musiała stosować przepisów dotyczących amortyzacji podatkowej.
Fragment uzasadnienia interpretacji:
„Ryczałt od dochodów spółek będący alternatywną formą opodatkowania dedykowaną podatnikom podatku CIT nie posługuje się takimi pojęciami jak koszty uzyskania przychodów czy koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik opodatkowany ryczałtem od dochodów spółek dokonuje wyliczenia oraz zapłaty podatku w oparciu o przepisy Rozdziału 6b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odnośnie amortyzacji podatkowej, w tym dotyczące wyłączenia z amortyzacji budynków mieszkalnych, nie mają zastosowania dla podatników, którzy są opodatkowani ryczałtem od dochodów spółek. Spółka w czasie opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek powinna określać zasady amortyzacji środków trwałych, kierując się przepisami ustawy o rachunkowości.
Ministerstwo Finansów w Przewodniku do Ryczałtu od dochodów spółek z 23 grudnia 2021 roku wskazało, że przy ocenie prawidłowości kwalifikacji przychodów, kosztów, zysków, strat i innych kategorii rachunkowych uwzględnianych w wyniku finansowym netto znaczenie mają przyjęte w spółce zasady (polityka) rachunkowości, treść ekonomiczna zdarzeń oraz nadrzędne zasady rachunkowości (m.in. wiarygodności, przewagi treści nad formą, memoriału, współmierności przychodów i kosztów, ostrożności, istotności, ciągłości, kontynuacji działalności oraz indywidualnej wyceny). Podatnik obowiązany jest rzetelnie i jasno przedstawiać sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy jednostki, stosując przyjęte zasady (politykę) rachunkowości zgodne z przepisami ustawy o rachunkowości.
Zatem należy się z Państwem zgodzić, że wybierając opodatkowanie ryczałtem od dochodów Spółek, o którym mowa w rozdziale 6b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Spółka nie będzie podlegała opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 19, art. 24b, art. 24ca i art. 24d ustawy o CIT, a tym samym nie będzie musiała stosować przepisów dotyczących amortyzacji podatkowej”.