Naliczanie odpisów amortyzacyjnych to nic innego jak monitorowanie zużycia środka trwałego. Amortyzację naliczać można jedynie od środków trwałych, które zostały wprowadzone do Ewidencji Środków Trwałych firmy. Odpisy amortyzacyjne stanowią koszt uzyskania przychodu. To od wybranej metody amortyzacji zależy jak szybko dany środek trwały zostanie zamortyzowany i jak odpisy amortyzacyjne będą wpływały na wielkość kosztów danego okresu.
Przepisy regulują stosowanie różnych metod amortyzacji uzależniając je od rodzaju środka trwałego. Dla samochodów osobowych jest możliwość stosowania metod amortyzacji takich jak niżej opisane.
Liniowa amortyzacja samochodu osobowego
Dla samochodów osobowych sklasyfikowanych w Klasyfikacji Środków Trwałych pod kodem KŚT 741 standardową metodą amortyzacji jest właśnie metoda liniowa. Stawka dla samochodów osobowych to 20%. Oznacza to, że samochód amortyzowany będzie przez okres 5 lat.
Indywidualna stawka amortyzacyjna
Stawka indywidualna może być stosowana do środków trwałych po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, które są używane lub ulepszone.
- inwestycja w obcym środku trwałym - jeżeli inwestycja w obcym środku trwałym spowoduje, że wydatki poniesione na jego ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej tego środka trwałego, przepisy umożliwiają zastosowanie w stosunku do tego środka trwałego indywidualnej stawki amortyzacji, która jest podstawą uwzględnienia danej inwestycji w kosztach firmy (art. 22j ust. 1-2);
- używane środki trwałe - za takie można uznać te, przy których przedsiębiorca udowodni, że przed ich nabyciem były używane co najmniej przez okres 6 miesięcy. Przepisy nie wymieniają dokładnie sposobu udowodnienia wcześniejszego użytkowania. Leży to w gestii podatnika.
Najwyższa indywidualna stawka dla samochodów osobowych ulepszonych bądź używanych to 40%, co wynika z zastosowania najwyższego współczynnika jaki przewidują w tym przypadku przepisy → 2,0. Oznacza to, że auto zamortyzowane zostanie w ciągu 2,5 roku, czyli dwa razy szybciej niż przy zastosowaniu stawki liniowej.
Amortyzacja liniowa przyspieszona
W niektórych przypadkach przepisy ustawy o PIT dają również możliwość stosowania współczynnika podwyższenia liniowej amortyzacji samochodu osobowego nie wyższego jednak niż 1,4 (art. 22i ust. 2 pkt 2). Metoda ta dotyczy środków transportu (z wyłączeniem taboru morskiego), które używane są bardziej intensywnie biorąc pod uwagę odniesienie do warunków przeciętnych lub które wymagają szczególnej sprawności technicznej. Charakter ten nie został jednak ściślej sprecyzowany w przepisach podatkowych.
Przy zastosowaniu przyspieszonej amortyzacji liniowej najwyższą stawką może być 28%. Oznacza to, że okres amortyzacji takiego samochodu będzie trwał 3 lata i 7 miesięcy.
Jakiej amortyzacji nie można stosować do samochodów osobowych?
Przy wyborze metod amortyzacji samochodu osobowego nie można korzystać z:
- amortyzacji degresywnej ze współczynnikiem 2,0
- amortyzacji jednorazowej (z pomocy de minimis).
Czyli gdy wartość początkowa samochodu osobowego przekracza równowartość 20.000 euro, przedsiębiorca powinien za każdym razem wyłączyć z kosztów tę część odpisu amortyzacyjnego, która przypada na wartość początkową samochodu przekraczającą limit.