Rząd planuje wprowadzić znaczące zmiany w systemie wynagrodzeń w Polsce, mające na celu dostosowanie krajowych przepisów do standardów Unii Europejskiej. Kluczową modyfikacją będzie powiązanie minimalnego wynagrodzenia z prognozowanym przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce narodowej. Płaca minimalna zatem znacznie wzrośnie.
Płaca minimalna znacznie wzrośnie
Jak już wspomniano rząd planuje wprowadzić istotne zmiany w przepisach dotyczących minimalnego wynagrodzenia w Polsce. Nowe regulacje zakładają, że od 2026 roku płaca minimalna będzie stanowić 55% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.
Chociaż dokładna kwota minimalnego wynagrodzenia na 2026 rok nie została jeszcze ustalona, to na podstawie prognoz budżetowych można oszacować, że przeciętne wynagrodzenie w Polsce w 2026 roku wyniesie 9219 zł brutto. Oznacza to, że minimalna pensja może wzrosnąć do 5070 zł brutto.
Skąd konieczność zmiany?
Obecnie projekt ustawy w tej sprawie jest na etapie prac legislacyjnych. Zmiany te są konieczne, aby dostosować polskie prawo do dyrektywy Unii Europejskiej w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych.
Nowe regulacje mają na celu poprawę warunków życia i pracy pracowników, a także zmniejszenie nierówności płacowych. Wprowadzą one bardziej sprawiedliwy i przejrzysty system ustalania minimalnego wynagrodzenia i minimalnej stawki godzinowej, a także zapewnią lepszą ochronę minimalnych gwarancji płacowych.
Jednym z kluczowych elementów zmian jest zrównanie płacy minimalnej z wynagrodzeniem zasadniczym. Oznacza to, że wynagrodzenie podstawowe pracownika nie będzie mogło być niższe od minimalnej pensji krajowej, bez wliczania dodatków i premii.
Wiele z nowych przepisów stanowi powtórzenie obowiązujących regulacji z 2002 roku, jednak wprowadzają one istotne modyfikacje mające na celu zwiększenie ochrony pracowników i dostosowanie polskiego prawa do standardów unijnych.
Oprócz zmian dotyczących minimalnego wynagrodzenia, rząd planuje również wprowadzić nowe przepisy dotyczące minimalnej stawki godzinowej, które będą miały istotny wpływ na pracodawców. Jedną z nich są surowsze kary dla pracodawców, którzy wypłacają wynagrodzenie poniżej obowiązującej minimalnej stawki godzinowej lub w ogóle nie wypłacają wynagrodzenia.
Ma to zapewnić bardziej sprawiedliwy i przejrzysty system, a także lepszą ochronę pracowników. Co istotne, wynagrodzenie minimalne za pracę będzie zrównane z wynagrodzeniem zasadniczym, co oznacza, że wynagrodzenie podstawowe pracownika nie będzie mogło być niższe od minimalnej pensji krajowej, bez wliczania dodatków i premii.
Wprowadzenie tych zmian ma na celu dostosowanie polskiego prawa do dyrektywy UE, poprawę warunków pracy i płacy, a także zmniejszenie nierówności płacowych. Rząd dąży do zapewnienia godnych warunków pracy i płacy dla pracowników w Polsce, jednocześnie dostosowując krajowe przepisy do standardów unijnych.
Propozycja Lewiatana dotycząca zmiany ustalania płacy minimalnej
Konfederacja Lewiatan przedstawiła propozycję nowego modelu wyznaczania minimalnego wynagrodzenia. Zamiast corocznych politycznych decyzji, płaca minimalna miałaby być automatycznie ustalana na poziomie 50% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. Taki mechanizm – zdaniem pracodawców – zapewniłby większą przewidywalność i stabilność dla firm oraz ograniczył ryzyko „skokowych” podwyżek, które w ostatnich latach wyprzedzały dynamikę inflacji.
Lewiatan podkreśla, że przyjęcie tego rozwiązania zmniejszyłoby presję polityczną wokół płacy minimalnej i pozwoliło stronom dialogu społecznego negocjować ewentualne wyższe stawki. Związki zawodowe mogą jednak uważać, że 50% przeciętnej pensji to zbyt niski poziom, zwłaszcza w obliczu rosnących kosztów życia.
Podsumowanie
Rząd planował reformę systemu wynagrodzeń, zgodnie z którą od 2026 roku płaca minimalna miałaby wynieść 55% prognozowanego średniego wynagrodzenia, czyli około 5070 zł brutto. Zmiany miały poprawić warunki życia pracowników, zmniejszyć nierówności płacowe i wprowadzić bardziej przejrzysty system wynagradzania, w tym zrównanie płacy minimalnej z wynagrodzeniem zasadniczym oraz surowsze kary dla pracodawców.
15 września 2025 roku w Dzienniku Ustaw opublikowano Rozporządzenie Rady Ministrów z 11 września, które określa wysokość minimalnego wynagrodzenia oraz minimalnej stawki godzinowej obowiązujących od 1 stycznia 2026 roku. Minimalne wynagrodzenie zostało ustalone w oparciu o ten mechanizm, co oznacza, że od 2026 roku najniższa pensja wyniesie 5070 zł brutto. Alternatywną propozycję przedstawiła również Konfederacja Lewiatan, postulując ustalanie płacy minimalnej na poziomie 50% średniej pensji.
