Prowadząc działalność gospodarczą, przedsiębiorcy nie muszą ograniczać się wyłącznie do sprzedaży na rynku krajowym. Swoje towary (tzw. WSTO) bądź usługi (tzw. TBE) mogą również sprzedawać na rzecz osób prywatnych z innych krajów UE i spoza UE. Od 1 lipca 2021 roku sprzedaż taka może być rozliczana w ramach jednej procedury unijnej VAT OSS. Sprawdźmy, jak powinna być oznaczona wewnątrzwspólnotowa sprzedaż na odległość w JPK i jak na gruncie podatku VAT należy rozliczyć taką sprzedaż.
Czym jest WSTO i TBE?
WSTO, czyli wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość, to nic innego, jak sprzedaż wysyłkowa towarów na rzecz osób prywatnych z innych krajów UE. Od 1 lipca 2021 roku pojęcie to zastąpiło dotychczas obowiązujące definicje sprzedaży wysyłkowej z terytorium i na terytorium kraju. Zgodnie z art. 2 pkt 22a ustawy o VAT, aby można było mówić o WSTO, muszą być spełnione 4 warunki:
-
sprzedawane towary są wysyłane lub transportowane przez dostawcę lub na jego rzecz przez osobę trzecią (również gdy dostawca pośrednio uczestniczy w ich wysyłce lub transporcie);
-
wysyłka bądź transport rozpoczyna się z terytorium jednego kraju UE i kończy na terytorium innego państwa UE;
-
przedmiotem sprzedaży nie są:
-
nowe środki transportu
-
lub towary wymagające instalowania albo montażu z próbnym uruchomieniem bądź bez niego;
-
nabywcą jest:
-
podatnik podatku od towarów i usług lub osoba prawna niebędąca podatnikiem podatku od towarów i usług, który nie ma obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, tj. WNT (w tym również nietransakcyjnego WNT) – czyli firma, która nie ma obowiązku rozliczania WNT
-
lub podmiot niebędący podatnikiem, np. osoba prywatna nieprowadząca działalności.
TBE to nic innego, jak sprzedaż usług elektronicznych, nadawczych lub telekomunikacyjnych osobom prywatnym z innego kraju UE. Sposób rozliczania tego typu sprzedaży nie uległ zmianie po wejściu w życie procedury VAT OSS. Dotychczas sprzedaż taka była rozliczana jako VAT MOSS. W obu przypadkach sprzedawca po przekroczeniu limitu sprzedaży miał obowiązek wystawienia faktury z naliczonym podatkiem VAT właściwym dla kraju nabywcy. Zgodnie bowiem z art. 28k ust. 1 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych i usług elektronicznych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym podmioty te posiadają siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Jak liczyć limit sprzedaży do VAT OSS?
Od 1 lipca 2021 roku ustawodawca ujednolicił limit sprzedaży w ramach procedury VAT OSS i obecnie wynosi on 10 000 euro, czyli 42 000 zł. Limit ten należy rozpatrywać w kontekście wielkości sprzedaży w roku bieżącym oraz roku poprzednim. W sytuacji gdy przedsiębiorca go nie przekroczy, ma prawo dobrowolnie zarejestrować się do VAT OSS i wystawiać faktury z zagraniczną stawką VAT lub stosować krajowe, polskie stawki VAT (lub wystawiać faktury bez VAT w przypadku nievatowców). Zgodnie z art. 28k ust. 3 ustawy o VAT w momencie przekroczenia limitu sprzedaży transakcja, którą został on przekroczony, musi być opodatkowana w kraju nabywcy. W takiej sytuacji sprzedawca ma wybór – może dokonać rejestracji do VAT OSS lub do VAT bezpośrednio w kraju nabywcy. W obu przypadkach zobligowany jest do wystawienia faktury z zagraniczną stawką VAT właściwą dla kraju nabywcy. Procedura VAT OSS stanowi ułatwienie dla przedsiębiorcy, ponieważ rozliczenie zagranicznego podatku VAT dla całej Unii Europejskiej dokonywane jest na jednej deklaracji podatkowej, która składana jest w polskim urzędzie skarbowym – w Drugim Urzędzie Skarbowym Warszawa-Śródmieście.
Przykład 1.
Pani Emilia posiada siedzibę swojej firmy w Polsce i prowadzi sprzedaż wysyłkową towarów oraz świadczy usługi elektroniczne na rzecz osób prywatnych z innych krajów UE. Całkowita wartość sprzedaży w III kwartale 2021 roku to 15 000 zł. Jak pani Emilia powinna opodatkować sprzedaż wysyłkową towarów?
Z racji tego, że pani Emilia posiada siedzibę działalności w Polsce, wysyła towary do nabywców na terytorium innych państw UE i świadczy na ich rzecz usługi elektroniczne, a wartość tej sprzedaży ani w 2020 roku, ani w 2021 nie przekroczyła limitu 42 000 zł, transakcje podlegają opodatkowaniu w Polsce, czyli są traktowane jak sprzedaż krajowa opodatkowana polskim podatkiem VAT. Pani Emilia może natomiast dobrowolnie zarejestrować się do procedury VAT OSS i wystawiać faktury z zagraniczną stawką VAT.
Przykład 2.
Pan Piotr posiada siedzibę firmy w Polsce i w 2020 roku sprzedał wysyłkowo towary z Polski do Niemiec na kwotę 45 000 zł (w 2020 roku limit sprzedaży wysyłkowej do Niemiec wynosił 100 tys. euro), a z Polski do Włoch na kwotę 12 000 zł. Nie przekroczył limitów sprzedaży wysyłkowej towarów w żadnym z tych krajów, więc opodatkowywał transakcje polską stawką VAT. Czy w 2021 roku pan Piotr może kontynuować rozliczanie WSTO na dotychczasowych zasadach?
Nie, z racji tego, że w 2020 roku został przekroczony limit WSTO wynoszący 42 000 zł w Niemczech, pan Piotr ma dwa wyjścia:
-
może zarejestrować się do VAT w Niemczech oraz we Włoszech i od 1 lipca 2021 roku opodatkowywać sprzedawane do UE towary tamtejszą stawką VAT
-
lub może skorzystać z procedury VAT OSS, a więc wystawiać faktury z niemiecką i włoską stawką VAT bez konieczności rejestracji do VAT w Niemczech i Włoszech, a podatek VAT z tytułu takiej transakcji odprowadzać w polskim urzędzie skarbowym.
Wewnątrzwspólnotowa sprzedaż na odległość w JPK czyli jak oznaczać WSTO i TBE?
Do 30 czerwca 2021 roku, jeżeli nie doszło do przekroczenia limitu sprzedaży wysyłkowej z Polski do innego kraju UE, transakcja była oznaczana w części ewidencyjnej pliku JPK_V7 kodem „SW”. Natomiast sprzedaż usług elektronicznych, telekomunikacyjnych i nadawczych należało oznaczyć kodem „EE”.
Obecnie, opodatkowując transakcję WSTO lub TBE polskim podatkiem VAT, czyli przed przekroczeniem limitu sprzedaży, w części ewidencyjnej pliku JPK_V7 należy stosować oznaczenie „EE”. Obowiązek ten powstaje w przypadku gdy data sprzedaży na fakturze przypada po 30 czerwca 2021 roku. Po przekroczeniu limitu sprzedaży i rejestracji do VAT OSS oznaczenia „EE” nie stosuje się, ponieważ sprzedaż taka wykazywana jest w rejestrze sprzedaży VAT OSS (czyli rejestrze transakcji zagranicznych), a nie w rejestrze VAT sprzedaży (czyli rejestrze transakcji krajowych będącym podstawą tworzenia pliku JPK_V7).
Od 1 stycznia 2022 roku sprzedaż realizowana w ramach WSTO i TBE przed przekroczeniem limitu będzie musiała posiadać w części ewidencyjnej pliku JPK_V7 oznaczenie „WSTO_EE”. Oznacza to, że od 1 stycznia 2022 roku nie będzie już stosowane oznaczenie „SW” i „EE” w sytuacji, gdy data sprzedaży przypadnie po 31 grudnia 2021 roku.
Przykład 3.
Pan Łukasz świadczy usługi elektroniczne oraz prowadzi sprzedaż wysyłkową na rzecz osób prywatnych z Polski i Niemiec. Nie przekroczył limitu sprzedaży, tak więc wystawia faktury z polską stawką VAT. Jak powinien wykazać w części ewidencyjnej JPK_V7 zafakturowane transakcje?
-
W przypadku sprzedaży wysyłkowej, która miała miejsce do 30 czerwca 2021, należy stosować oznaczenie „SW”.
-
W przypadku sprzedaży usług elektronicznych, która miała miejsce do 30 czerwca 2021, należy stosować oznaczenie „EE”.
-
W przypadku sprzedaży wysyłkowej (WSTO) i sprzedaży usług elektronicznych (TBE), które miały miejsce od 1 lipca 2021, należy stosować oznaczenie „EE”.
-
W przypadku sprzedaży wysyłkowej (WSTO) i sprzedaży usług elektronicznych (TBE), które miały miejsce od 1 stycznia 2022 roku, należy stosować oznaczenie „WSTO_EE”.
Jak oznaczyć sprzedaż WSTO i TBE dla celów JPK_V7 w systemie wFirma.pl?
W systemie do prowadzenia samodzielnej księgowości wFirma.pl wewnątrzwspólnotowa sprzedaż na odległość w JPK oznaczana jest już momencie wystawiania faktury sprzedaży. W tym celu należy przejść do zakładki: PRZYCHODY » SPRZEDAŻ » WYSTAW » FAKTURĘ, wybrać nabywcę, czyli osobę prywatną z innego kraju UE, gdzie w polu, w którym domyślnie ustawiony jest NIP, wskazuje się opcję BRAK, a następnie stosuje polską stawkę VAT. W podzakładce KSIĘGOWE jako Rodzaj sprzedaży JPK_V7 należy wybrać opcję EE.
Tak wystawiona faktura zostanie ujęta w kolumnie 7. KPiR lub Ewidencji przychodów (w przypadku ryczałtowców) oraz w rejestrze VAT sprzedaży. Dodatkowo w części ewidencyjnej pliku JPK_V7 faktura będzie posiadała automatycznie oznaczenie „EE”.