Google AdSense umożliwia zarabianie przedsiębiorcom poprzez dopasowanie reklam do witryny internetowej, w tym witryny internetowej prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. W ten sposób prowadząc np. blog czy też stronę swojej firmy, może on uzyskać dodatkowy dochód bądź też traktować to jako jedyne źródło dochodu, w zależności od podjętej w tym zakresie decyzji i charakteru działań. W jaki sposób prawidłowo rozliczyć się z Google AdSense? Odpowiedź w niniejszym artykule.
Google AdSense – jak to działa?
Po przystąpieniu do programu Google AdSense przedsiębiorca staje się swego rodzaju wydawcą reklamy, ponieważ udostępnia na nią miejsce na swojej stronie internetowej, oczywiście za opłatą. Na wynagrodzenie za wydanie reklamy na stronie internetowej składa się:
- treść reklam,
- liczba osób odwiedzających stronę internetową,
- liczba kliknięć w reklamę znajdująca się na stronie.
Zasadą jest, że im częściej odwiedzana jest strona internetowa i im więcej jest wejść w reklamę, tym wyższe są zarobki przedsiębiorcy.
Oddanie powierzchni na reklamę – charakter usługi
Trafne stanowisko w przedmiotowej sprawie zajął Dyrektor Krajowej Administracji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 5 kwietnia 2018 roku, 0112-KDIL2-1.4012.57.2018.1.MK, który wskazał, że: „oddanie najemcy powierzchni na umieszczenie reklamy nie można utożsamiać z klasycznym wynajmem, bądź dzierżawą. Brak jest tu bowiem charakterystycznego dla umów najmu elementu wydania rzeczy w celu posiadania, czy korzystania z udostępnionej powierzchni, czy też dla dzierżawy – pobierania pożytków w znaczeniu cywilistycznym. Istotą tego świadczenia jest umożliwienie drugiej stronie, tj. przedsiębiorcy, osobie fizycznej lub prawnej przekazywania określonych informacji dotyczących towarów i usług w celu nakłonienia odbiorców reklamy do ich nabycia. Nie następuje tu klasyczne wydanie rzeczy do używania”.
Zatem ze względu na brak przesłanek charakterystycznych dla najmu czy dzierżawy, ww. usługi należy uznać za usługi reklamy.
Kwalifikacja przychodu z Google AdSense
Kwalifikacja przychodów może być w tym przypadku dwojaka, uzależnione jest to od charakteru prowadzonej strony i jej powiązania z prowadzoną działalnością.
Zgodnie z postanowieniem Naczelnika Urzędu Skarbowego w Ciechanowie z 14 grudnia 2006, nr US/3-PDP/4150-5/06: „[…] osoba udostępniająca Google miejsce na reklamę na swojej stronie działa we własnym imieniu, ponosi odpowiedzialność za zawartość i wszystkie materiały na stronie oraz za utrzymanie i działanie strony. Osoba taka jest traktowana jako przedsiębiorca i powinna działać w oparciu o wpis do ewidencji działalności gospodarczej”.
Tym samym przychód powinien być kwalifikowany jako przychód z działalności gospodarczej.
Inne stanowisko zajęła z kolei Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 23 września 2009 roku, nr IPPB1/415-616/09-2/ES: „[…] przychody uzyskane z tytułu wykonywania usług polegających na udostępnianiu miejsca na reklamy na własnych stronach internetowych, stanowią w myśl art. 13 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z działalności wykonywanej osobiście”.
Organ uznał, rozpatrując sprawę, że „nie jest to działalność traktowana jako działalność gospodarcza – czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie mają charakteru zorganizowanego i ciągłego”.
Podkreślić należy, że każdy przypadek wymaga w tej kwestii osobnej analizy i zbadania wszystkich przesłanek związanych z charakterem i częstotliwością wykonywanych czynności. W tym zakresie stanowiska organów nie są jednolite i mogą pojawiać się wątpliwości interpretacyjne.
Miejsce świadczenia usług i rozliczenia podatku
Program Google AdSense jest prowadzony przez irlandzką spółkę Google Ireland, która ma siedzibę w Dublinie. Tym samym będziemy tu mieli do czynienia ze świadczeniem usług reklamy na rzecz podmiotu zagranicznego, czyli występuje tu wewnątrzwspólnotowe świadczenie usług.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Świadczenie usług to – w myśl art. 8 ust. 1 ustawy – każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy.
Zgodnie z art. 44 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: dyrektywa): „Miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika działającego w takim charakterze jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą ma stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu”.
Analogiczne uregulowanie znajduje się w art. 28b ustawy o VAT: „Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej”.
Zgodnie z wyrokiem NSA w Warszawie z 3 października 2019 roku, I FSK 980/17: „Stałe miejsce prowadzenia działalności powinno charakteryzować się m.in. odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego. To zaplecze personalne i techniczne powinno być stosowne do tego, aby umożliwić odpowiednio: odbiór i wykorzystanie usług dla własnych potrzeb bądź świadczenie usług. To, czy posiadane w danym miejscu siły i środki są odpowiednie, powinno być oceniane każdorazowo w kontekście konkretnych usług. Pamiętać bowiem należy, że owe siły i środki mają być odpowiednie do tego, aby umożliwić albo odbiór i wykorzystanie nabywanych usług, albo świadczenie usług. Innymi słowy, powinno być tak, że to ta właśnie struktura faktycznie konsumuje, zużywa usługi. Jeśli nie jest możliwe, aby dana struktura (z uwagi na swoje zaplecze personalne i techniczne) była w stanie skonsumować nabywane usługi, to należy ją uznać za niebędącą w tym przypadku stałym miejscem prowadzenia działalności”.
Tym samym za miejsce świadczenia usług przez przedsiębiorcę na rzecz Google Ireland należy uznać Irlandię i to ten podmiot będzie zobowiązany do zapłaty podatku VAT. Zgodnie z art. 196 dyrektywy do zapłaty VAT zobowiązany jest każdy podatnik lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, zidentyfikowana do celów VAT, na której rzecz świadczone są usługi objęte art. 44, jeżeli są one świadczone przez podatnika niemającego siedziby na terytorium tego państwa członkowskiego.
Zgodnie z art. 97 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, podlegający obowiązkowi zarejestrowania jako podatnicy VAT czynni, są obowiązani, przed dniem dokonania świadczenia usług na rzecz podatników podatku od wartości dodanej lub osób prawnych niebędących takimi podatnikami, zidentyfikowanych na potrzeby podatku od wartości dodanej, zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o zamiarze rozpoczęcia wykonywania tych czynności.
Zgłoszenia dokonuje się w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na siedzibę zgłaszającego – należy uzupełnić formularz VAT-R w sekcji C.3.
W ten sposób przedsiębiorca uzyskuje NIP-UE. Jest to NIP przedsiębiorcy poprzedzony prefiksem „PL”.
Wykonanie usługi na rzecz Google Ireland przedsiębiorca powinien udokumentować wystawieniem faktury zawierającej elementy wskazane w art. 106 ustawy o VAT. Ważne jest wskazanie numerów NIP-UE przedsiębiorcy (usługodawcy) i NIP-UE usługobiorcy – Google Ireland.
Ważne, aby przy tym pamiętać, że obowiązek podatkowy dla tego typu usługi powstaje na zasadach ogólnych, tj. w chwili jej wykonania.
