W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów znaleźć można nową zapowiedź zmian niosących za sobą odczuwalne skutki finansowe dla określonej grupy zawodowej. Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pracuje nad opracowaniem projektu ustawy, zgodnie z którym artyści mieliby zostać włączeni do powszechnego systemu ubezpieczeń. Już niedługo składki ZUS artystów mogą stać się rzeczywistością! Przeczytaj nasz artykuł i sprawdź, w jakim wymiarze i kogo mogą dotknąć proponowane zmiany!
Artysta, czyli kto?
Wedle założeń projektu ustawy będzie ona definiowała kategorię artystów, którzy zostaną objęci obowiązkiem ubezpieczeniowym w ZUS. Zgodnie ze wstępnymi założeniami składki ZUS artystów obejmą tylko grupę zawodowców.
W projekcie ustawy oprócz definicji artystów zawodowych planowo mają znaleźć się również definicje ich uprawnień, co ma umożliwić precyzyjne dostosowanie narzędzi do potrzeb tej grupy zawodowej i społecznej.
Jednak kto będzie ostatecznie decydował o tym, czy dana osoba jest artystą zawodowym, a kto nie? Organem decyzyjnym będzie instytucja państwowa, która ma powstać, czyli Polska Izba Artystów.
Wedle wstępnych szacowań w Polsce liczba osób zawodowo wykonujących działalność artystyczną to około 67 tysięcy i składają się na nich osoby pracujące m.in. w/przy:
- filmie – 3580 osób,
- literaturze – 2830 osób,
- muzyce – 19 100 osób,
- tańcu – 2380 osób,
- teatrze – 5750 osób,
- sztuce plastycznej – 12 005 osób,
- twórczości ludowej – 1475 osób,
- architekturze – 12 500 osób,
- interdyscyplinarnie – 350 osób.
Składki ZUS artystów – jakie jeszcze założenia znajdą się w projekcie ustawy?
Projekt ustawy o uprawnieniach artysty zawodowego m.in.:
- reguluje procedury uzyskania, poświadczania i utrwalania uprawnień artysty zawodowego na podstawie dorobku potwierdzonego przez organizacje reprezentatywne dla środowisk artystycznych lub wykształcenia artystycznego, a także przychodów z działalności artystycznej;
- określa zasady dostępu artystów do systemu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych dostosowane do funkcjonowania systemu ubezpieczeń;
- tworzy dedykowany fundusz wsparcia składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne dla najmniej zarabiających osób mających uprawnienia artysty;
- wprowadza Kartę Artysty umożliwiającą tworzenie pakietów, udogodnień, ulg i ofert adresowanych do tej grupy społecznej.
Zgodnie ze wstępnymi założeniami każdy artysta, który nie będzie posiadał innych tytułów do ubezpieczeń, będzie opłacał składki na poziomie tych odpowiadających płacy minimalnej.
Planowany jest również ww. fundusz wsparcia składek, który gwarantowałby dopłaty od 20% do 80% wysokości składek dla najbardziej potrzebujących artystów.
Składki ZUS artystów mają zostać wprowadzone w życie ze względu na fakt, że – jak to zostało określone w informacji o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie – mniej niż 13,9% tej grupy zawodowej pozostaje w stosunku pracy, duża część artystów albo w ogóle nie jest ubezpieczona, albo korzysta z ubezpieczenia przez pracodawcę członka rodziny, albo uczestniczy w patologicznych rozwiązaniach z zakresu „szarej strefy”. Z drugiej strony w opisie projektu podkreślono, na jakie efekty tak naprawdę liczą ustawodawcy: […] zwiększenie wpływów na konta ubezp. społ. tej grupy zawodowej, gdyż obecnie poważna jej część w ogóle nie opłaca składek (ubezpieczenie przez rodzinę, szara lub wręcz czarna strefa [fikcyjne umowy]).
Czy planowane zmiany wejdą w życie? Na ten moment trudno stwierdzić jednoznacznie, natomiast jest to prawdopodobne.
