2019 rok przyniósł spore zmiany w obrębie świadectwa pracy. 4 maja wszedł w życie akt prawny zmieniający Kodeks pracy (kp), w którym wymieniono dane osobowe niezbędne do pozyskania w związku z zatrudnieniem. Kolejne zmiany wprowadziła nowelizacja Kodeksu pracy, która weszła w życie od września 2019 r. Przeczytaj i dowiedz się, o czym należy pamiętać, wystawiając świadectwo pracy!
RODO a świadectwo pracy
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 22(1) § 1 kp nadanym ustawą z dnia 21 lutego 2019 r. pracodawca żąda od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania danych osobowych obejmujących: imię (imiona) i nazwisko, datę urodzenia, dane kontaktowe wskazane przez taką osobę, wykształcenie, kwalifikacje zawodowe oraz przebieg dotychczasowego zatrudnienia. Pracodawca dodatkowo może żądać podania danych osobowych obejmujących: adres zamieszkania, numer PESEL, a w przypadku jego braku – rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość. Dotyczy to również innych danych osobowych pracownika, a także danych osobowych jego dzieci i innych członków jego najbliższej rodziny, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez niego ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy. Wymagane może być także wykształcenie i przebieg dotychczasowego zatrudnienia, jeżeli nie istniała podstawa do ich żądania od osoby ubiegającej się o zatrudnienie. Od 4 maja 2019 r. pracodawcy nie mogą pozyskiwać od osób ubiegających się o zatrudnienie oraz pracowników danych osobowych w postaci imion ich rodziców. Oznacza to, że od tej daty świadectwo pracy nie można zawierać niniejszych danych.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 czerwca 2019 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie świadectwa pracy, od 29 czerwca br. obowiązuje nowy wzór świadectwa pracy bez imion rodziców pracownika. Jest to formalne zatwierdzenie we wzorze zmian, które obowiązywały od 4 maja 2019 r.
Wydanie pracownikowi świadectwa pracy
3 czerwca 2019 r. prezydent podpisał ustawę o zmianie Kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw. Ma ona za zadanie wprowadzenie rozwiązań, które ułatwiają pracownikom realizację przysługujących im uprawnień pracowniczych oraz wzmocnią ochronę pracowników. Dotychczas zgodnie z zapisami w Kodeksie pracy pracodawcy byli zobowiązani do niezwłocznego wydania świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy lub jego wygaśnięciem. Natomiast zgodnie z wrześniowymi zmianami termin „niezwłocznie” został uszczegółowiony i wydanie pracownikowi świadectwa pracy będzie musiało nastąpić w dniu ustania stosunku pracy. Jeżeli z przyczyn obiektywnych nie będzie to w tym terminie możliwe, będzie musiało nastąpić w ciągu 7 dni od daty upływu tego terminu pocztą albo w inny sposób.
Od 7 września 2019 r. za nieterminowe wydanie świadectwa pracy przewidziano sankcje – karę grzywny w wymiarze od 1000 zł do 30 000 zł. Przed tą datą za nieterminowe wydanie świadectwa kary nie były przyznawane. Jedynie pracodawca, który nie wydał pracownikowi świadectwa pracy, mógł ponieść odpowiedzialność odszkodowawczą.
Zmiany wprowadza także art. 97(1) § 1, który mówi że w przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy. Poprzednio obowiązujące przepisy nie przewidywały możliwości wystąpienia z roszczeniem o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy do sądu pracy.
Świadectwo pracy - sprostowanie
Część wprowadzonych zmian dotyczy sprostowania świadectwa, dzieje się tak, ponieważ dla pracownika jest to bardzo ważny dokument, który potwierdza przebieg zatrudnienia niezbędny do uzyskania różnego rodzaju świadczeń. Dlatego wydłużono termin do wystąpienia z wnioskiem o sprostowanie świadectwa pracy do pracodawcy oraz żądaniem jego sprostowania do sądu pracy z 7 do 14 dni. Dzięki temu pracownik otrzymuje dłuższy termin, w którym możliwe jest podjęcie działań zmierzających do usunięcia nieprawidłowości co do treści otrzymanego dokumentu.
Dodatkowo warto pamiętać, że gdy pracodawca nie będzie już istniał lub nie będzie możliwe wytoczenie przeciwko niemu powództwa, sąd rozpozna żądanie w postępowaniu nieprocesowym jako żądanie do otrzymania sprostowania świadectwa pracy. W sytuacji gdy je uwzględni, będzie on zobowiązany do określenia treści takiego świadectwa. Natomiast prawomocny wyrok, który będzie zobowiązywał pracodawcę do wydania sprostowania świadectwa, będzie zastępował to świadectwo pracy.
Wprowadzone zmiany w 2019 r. mają za zadanie dostosować polskie przepisy od unijnego prawa oraz wzmocnić ochronę praw pracowniczych. Jedną z ważniejszych zmian jest wprowadzenie nowego wzoru świadectwa pracy. Natomiast nowe przepisy mają przede wszystkim sprawić, że pracownicy szybciej otrzymają świadectwo pracy oraz łatwiej uzyskają jego sprostowanie.
