Ustalenie rezydencji podatkowej sprawia podatnikom wiele trudności. Ministerstwo Finansów wyszło temu naprzeciw, wydając nowe objaśnienia do zasad ustalania rezydencji podatkowej. Sprawdziliśmy, jak należy interpretować przepisy w tym zakresie.
Co wpływa na ustalenie rezydencji podatkowej?
Ministerstwo Finansów w objaśnieniach z 29 kwietnia br. poruszyło kwestie związane z ustaleniem miejsca zamieszkania osób fizycznych, a także w zakresie obowiązku podatkowego wynikającego z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Obowiązek podatkowy
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o PIT osoby fizyczne posiadające zamieszkanie na terytorium Polski podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów; podatnicy ci mają zatem nieograniczony obowiązek podatkowy.
Ustawodawca wskazuje dodatkowo na podatników, którzy mogą posiadać ograniczony obowiązek podatkowy, który w brzmieniu art. 3 ust. 2a ustawy o PIT dotyczy osób fizycznych, które nie mają miejsca zamieszkania w Polsce i podlegają obowiązkowi podatkowemu wyłącznie od dochodów (przychodów) uzyskanych na terytorium Polski.
Określenie miejsca zamieszkania
Warunki definiujące miejsce zamieszkania zostały wskazane w art. 3 ust. 1a ustawy o PIT, w brzmieniu którego za osobę posiadającą miejsce zamieszkania w Polsce uznaje się:
-
osobę, która posiada w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodarczych
lub
-
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Centrum interesów życiowych
W celu ustalenia rezydencji podatkowej należy także zwrócić uwagę na kwestie posiadania ośrodka interesów życiowych w Polsce, które rozpatruje się pod kątem centrum interesów osobistych oraz centrum interesów gospodarczych.
Jak wskazuje Ministerstwo Finansów w objaśnieniach: „centrum, czyli »skoncentrowanie« interesów osobistych, należy rozumieć jako miejsce, z którym podatnik posiada ścisłe powiązania osobiste. Powiązania osobiste to występowanie więzi rodzinnych, towarzyskich, podejmowanie aktywności społecznej, kulturalnej, sportowej, politycznej itp. W praktyce, czynnikiem branym najczęściej pod uwagę jest obecność w Polsce współmałżonka, partnera lub małoletnich dzieci”.
Pobyt w kraju przez okres powyżej 183 dni
Resort finansów wskazuje, że za pobyt dłuższy niż 183 dni w danym roku kalendarzowym nie uznaje się wyłącznie pobytu nieprzerwanego przez podatnika. Akceptuje się także pobyt przerywany, niemniej jednak należałoby ustalić liczbę dni pobytu w danym czasie, i sprawdzić, czy nie przekroczyła ona 183.