Unijny pakiet e-commerce, w którego skład wchodzą dyrektywy unijne 2019/1995 i 2017/2455, wymusza zmiany przepisów podatku VAT w państwach członkowskich w ramach sprzedaży internetowej. Celem takiej zmiany jest słabsza pozycja na rynku zagranicznym państw UE wobec państw trzecich spoza Unii Europejskiej. Taka sytuacja rodziła unikanie podatku VAT od towarów kupowanych od innych państw, np. Chin. Więcej na temat zmian w poniższym artykule.
Wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość (WSTO)
W związku z nowymi przepisami, które obowiązują od początku lipca, produkty kupowane np. z Chin będą droższe niż do tej pory. Wewnętrzny rynek Unii Europejskiej będzie bardziej konkurencyjny i tym samym mniej uzależniony od produktów państw spoza Unii.
Według wyjaśnień ustawowych wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość to dostawa towarów, które są wysyłane lub transportowane przez dostawcę lub w jego imieniu. Na podstawie zmian sprzedaży towarów wewnątrz wspólnoty miejscem dostawy towarów jest państwo członkowskie, w którym kończy się wysyłka lub transport towaru od nabywcy.
Reguła dotycząca miejsca opodatkowania nie uległa zmianie, jednak istotna jest zmiana progu determinującego miejsce opodatkowania w ramach wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów do kwoty 10 000 euro (42 000 zł). Poniżej tego progu transakcje będą opodatkowane w państwie członkowskim, w którym podatnik świadczy usługi. Na przykład, jeżeli towar będzie wysyłany z Polski przez podatnika, którego dotyczy wskazany próg, to WSTO będzie opodatkowana w Polsce.
Podatnik będzie miał możliwość wyboru opodatkowania w państwie konsumpcji, jednak w przypadku przekroczenia progu transakcje zawsze będą opodatkowane w państwie konsumpcji. Podatnik, który nie przekroczył progu sprzedaży w wysokości 42 000 zł, może wybrać opodatkowanie WSTO.
Przykład 1.
Przedsiębiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej w Polsce oraz stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Czechach. Sprzedaje towary konsumentom we Francji i Włoszech za pośrednictwem swojej strony internetowej (sklepu online). Są one wysyłane do konsumentów z magazynów położonych w Polsce i w Czechach. Całkowita wartość sprzedaży (bez podatku) na rzecz nabywców nie przekracza 42 000 zł. W tej sytuacji przedsiębiorca posiada siedzibę w Polsce oraz stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Czechach i towary są wysyłane z tych dwóch państw, zatem miejscem dostawy towarów są odpowiednio Francja i Włochy (miejsce, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu do nabywcy). Próg 42 000 zł nie będzie miał zastosowania, gdyż w tym przypadku towary są wysyłane z dwóch państw członkowskich. Przedsiębiorca może zdecydować się na rejestrację do celów podatku VAT we wszystkich tych państwach członkowskich oraz składać deklaracje VAT i płacić podatek VAT bezpośrednio w każdym z tych państw. W takim przypadku przedsiębiorca będzie zobowiązany wystawić fakturę, zgodnie z przepisami dotyczącymi fakturowania obowiązującymi we Francji i Włoszech. (przykład nr 5 objaśnień podatkowych MF).
Sprzedaż na odległość towarów importowanych (SOTI)
Według objaśnień podatkowych MF sprzedaż na odległość towarów importowanych to dostawa towarów, które są wysyłane lub transportowane przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w wysyłce lub transporcie towarów z terytorium państwa trzeciego do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego.
- nabywca transportuje towary samodzielnie lub
- nabywca organizuje dostawę towarów z udziałem osoby trzeciej, a dostawca nie bierze udziału bezpośrednio lub pośrednio w organizacji lub pomocy w organizacji wysyłki lub transportu towarów.
Miejsce dostawy towarów uzależnione jest od miejsca dopuszczenia towarów do obrotu w Unii Europejskiej oraz od miejsca przeznaczenia tych towarów.
Miejscem dostawy w tym przypadku jest miejsce zakończenia wysyłki lub transportu towarów. Zasada ta nie ma zastosowania do dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich, antyków i towarów używanych.
Od lipca 2021 roku towary o wartości do 150 euro, które nie zostały zadeklarowane do punktu kompleksowej obsługi importu (IOSS), będzie można zgłosić do procedury celnej dopuszczenia do obrotu wyłącznie w państwie członkowskim UE będącym miejscem przeznaczenia towarów.
Przykład 2.
Przedsiębiorca z siedzibą działalności gospodarczej w Polsce sprzedaje odzież osobom prywatnym zamieszkałym w Niemczech za pośrednictwem sklepu internetowego. Jest zarejestrowany w systemie IOSS do procedury importu. Towary są wysyłane z jego magazynu w Chinach do miejsca zamieszkania osób prywatnych. Państwem importu są Niemcy. Wartość rzeczywista towaru (bez podatku) nie przekracza 150 euro. W takiej sytuacji państwem importu i jednocześnie państwem zakończenia wysyłki są Niemcy. Ponieważ stosowana jest procedura importu (IOSS), miejscem dostawy towarów są Niemcy. Dostawa towarów podlega VAT w Niemczech. Import tych towarów będzie zwolniony z VAT importowego (przykład nr 10 objaśnień podatkowych MF).
Przykład 3.
Przedsiębiorca z siedzibą działalności gospodarczej w Polsce sprzedaje odzież osobom prywatnym zamieszkałym w Niemczech za pośrednictwem sklepu internetowego. Przedsiębiorca nie jest zarejestrowany w systemie IOSS do procedury importu. Towary są wysyłane z jego magazynu w Chinach do miejsca zamieszkania osób prywatnych. Państwem importu są Niemcy. Wartość rzeczywista towaru (bez podatku) nie przekracza 150 euro. W takiej sytuacji państwem importu (brak możliwości importu w innym PCZ UE) i jednocześnie państwem zakończenia wysyłki są Niemcy. Ponieważ nie jest stosowana procedura importu (IOSS) miejscem dostawy towarów są Chiny. Zatem sprzedaż nie podlega VAT w UE. W takim przypadku opodatkowany VAT będzie import tych towarów w państwie zakończenia ich wysyłki, tj. w Niemczech (przykład nr 11 objaśnień podatkowych MF).
Brak zwolnień od podatku VAT
Zmiany w ramach unijnego pakietu e-commerce będą dotyczyły również towarów do 22 euro, importowanych do UE. Towar o takiej wartości można było nabyć np. na AliExpress czy innych platformach, gdzie ceny produktów były bardzo niskie i łatwo dostępne dla kupujących z Unii Europejskiej. Taka niska cena była uwarunkowana zwolnieniem od podatku VAT dla towarów o cenie do 22 euro. W obecnym systemie prawnym nie istnieje zwolnienie z podatku dla produktów o takiej wartości, ponieważ uznano to za pole do nadużyć.
Reforma podatku VAT oznacza, że zakupiony przez Internet towar bez względu na jego wartość będzie obłożony stawką VAT wynoszącą 23%.
Przykład 4.
Polski konsument chcący zakupić na przykład bluzkę czy spodnie z platformy internetowej takiej jak AliExpress, będzie zobowiązany do zapłaty 23% VAT-u i jego wartość będzie wyższa o taki właśnie procent. Jeżeli więc taka bluzka kosztowała 20 zł, to obecnie konsument zapłaci 24,6 zł.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 20 maja 2021 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (poz. 1163)
Objaśnienia podatkowe MF w zakresie tzw. pakietu VAT e-commerce wprowadzonego ustawą z dnia 20 maja 2021 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.
