Zgodnie z przepisami osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą nie ma obowiązku zakładania odrębnego firmowego rachunku bankowego. Bez przeszkód można korzystać z jednego konta zarówno w celach firmowych, jak i prywatnych. Z drugiej strony w związku z wprowadzeniem split payment, banki zostały zobligowane do otwarcia subkonta VAT do każdego rachunku firmowego. Co się zatem stanie, gdy podzielona płatność trafi do osoby używającej w działalności prywatnego konta bankowego? Czy taki przedsiębiorca może zapłacić swojemu kontrahentowi, używając split payment? Odpowiedzi w artykule.
Pozorna dobrowolność split payment
Mechanizm podzielonej płatności na ten moment jest rozwiązaniem dobrowolnym, czyli nie każdy przedsiębiorca musi z niego korzystać. Warto jednak mieć na uwadze, że o sposobie zapłaty decyduje nasz kontrahent, który może dokonać płatności na rachunek główny albo podzielić płatność i kwotę podatku przekazać na rachunek VAT. Jeżeli zatem nabywca zapłaci nam za wykonaną usługę czy dostarczony towar, używając mechanizmu podzielonej płatności, to na naszym wydzielonym rachunku VAT zostanie zamrożona kwota podatku. Z tego konta możemy uregulować zobowiązanie podatkowe VAT, zapłacić za fakturę kosztową przy użyciu split payment albo wystąpić z wnioskiem o przekazanie środków zgromadzonych na subkoncie VAT na standardowy rachunek bankowy, albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej. Naczelnik urzędu skarbowego wydaje przedmiotowe postanowienie o przekazaniu środków na podstawowy rachunek przedsiębiorcy, w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku. Pomimo wystąpienia o uwolnienie pieniędzy, w dalszym ciągu musimy czekać na nasze pieniądze, o ile taka zgoda w ogóle zostanie wydana.
Jeżeli zatem na naszym subkoncie VAT uzbiera się znaczna kwota, to chcąc uniknąć dodatkowych formalności, w celu odmrożenia środków, wcześniej czy później zmuszeni będziemy skorzystać z mechanizmu podzielonej płatności.
Prywatny rachunek przedsiębiorcy a otrzymanie zapłaty w postaci podzielonej płatności
Banki nie tworzą swoim klientom dodatkowego rachunku VAT w przypadku, gdy używają oni kont prywatnych. Brak rachunku firmowego oznacza zatem, że nasi kontrahenci nie będą mieli możliwości uregulowania swoich zobowiązań z zastosowaniem systemu podzielonej płatności.
Jeżeli nasz kontrahent dokona zapłaty poprzez split payment na prywatny rachunek bankowy, do którego nie został utworzony rachunek VAT, to pieniądze w całości wrócą do nadawcy. W tej sytuacji konieczne będzie ponowne dokonanie zapłaty za usługę, a środki na koncie trafią do nas z opóźnieniem. Jeżeli kontrahent sam nie zorientuje się, że środki wróciły na jego rachunek, niezbędne stanie się również poinformowanie go o braku otrzymania wpłaty i prośba o dokonanie kolejnej transakcji bez użycia mechanizmu split payment.
Czy można dokonać płatności z prywatnego rachunku bankowego, stosując split payment?
Przedsiębiorcy posiadający prywatny rachunek bankowy zarówno nie mogą otrzymać wpłaty na konto w postaci podzielonej płatności, jak i nie mają możliwości opłacać swoich faktur kosztowych poprzez split payment. Jeżeli zatem osoba prowadząca działalność gospodarczą, która do tej pory posiadała wyłącznie konto prywatne, chciałaby stosować mechanizm podzielonej płatności, zobowiązana jest do założenia firmowego rachunku bankowego, tylko wówczas można korzystać ze split payment i przywilejów, jakie zostały przewidziane dla przedsiębiorców stosujących to rozwiązanie.
Likwidacja firmowego rachunku bankowego sposobem na uniknięcie blokady VAT
Jeżeli zależy nam na otrzymywaniu kwoty brutto za wykonaną usługę/sprzedany towar na jedno konto, z którego możemy w dowolnym momencie wypłacić środki i przeznaczyć je na dowolny cel, rozwiązaniem może okazać się likwidacja firmowego rachunku bankowego. Używając konta prywatnego, nasi kontrahenci nie będą mieli bowiem możliwości dokonania zapłaty przy użyciu mechanizmu podzielonej płatności.
Rozwiązanie nie jest jednak idealne. Przedsiębiorca posługujący się prywatnym rachunkiem bankowym w celach firmowych, musi liczyć się z tym, że w razie kontroli, organ podatkowy może zażądać wyciągu z konta, co oznacza, że urzędnicy uzyskają wgląd do wszystkich transakcji, również prywatnych.
Jak już zostało wspomniane, w razie gdy kontrahent zapłaci nam za wykonaną usługę/sprzedany towar przy użyciu mechanizmu podzielonej płatności i jako rachunek odbiorcy podane zostanie konto prywatne, to pieniądze zostaną zwrócone na jego konto. W konsekwencji nasz odbiorca musi wykonać przelew ponownie, bez zastosowania split payment, co oznacza opóźnienie w płatności.
W związku z powyższym nie należy pochopnie decydować się na likwidację firmowego rachunku bankowego. Jeżeli współpracujemy z niewielką liczbą kontrahentów, warto na etapie zawierania umowy zwrócić się do nich z prośbą o dokonanie zapłaty bez użycia mechanizmu podzielonej płatności. Oczywiście to nie do nas jako sprzedawców należy ostateczna decyzja dotycząca wyboru metody płatności, jednak przy współpracy ze stałymi kontrahentami, prośba o zapłatę bez użycia split payment prawdopodobnie zostanie zaakceptowana. Nic nie stoi też na przeszkodzie, aby w umowie zawrzeć paragraf zobowiązujący kontrahenta do zapłaty za dostarczony produkt bez użycia mechanizmu podzielonej płatności.
W przyszłości może się okazać, że niektóre firmy stosujące split payment nie będą zainteresowane współpracą z przedsiębiorcami posiadającymi wyłącznie konto prywatne, wykluczające brak możliwości zapłaty mechanizmem podzielonej płatności.
W jakich przypadkach naczelnik urzędu skarbowego ma prawo odmówić wydania zgody na przekazanie środków na rachunek bankowy przedsiębiorcy?
Gdy na rachunku VAT zostanie zamrożona znaczna kwota środków, które przedsiębiorca będzie chciał uwolnić, nie chcąc korzystać z mechanizmu podzielonej płatności oraz nie mając wystarczających zobowiązań z tytułu podatku VAT do zapłaty, konieczne stanie się wystąpienie z wnioskiem o przekazanie środków pieniężnych na podstawowy rachunek bankowy przedsiębiorcy. We wniosku trzeba określić kwotę środków zgromadzonych na subkoncie VAT, która ma zostać przekazana oraz rachunek bankowy, na który życzymy sobie, aby przelane zostały pieniądze. Nie zawsze jednak naczelnik urzędu skarbowego wyda zgodę. Decyzję odmowną możemy otrzymać w następujących przypadkach:
1. Podatnik ma zaległość podatkową w podatku – organ odmówi przekazania kwoty w wysokości odpowiadającej zaległości podatkowej w podatku wraz z odsetkami za zwłokę, istniejącej na dzień wydania decyzji.
2. Zachodzi uzasadniona obawa, że:
-
zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku nie zostanie wykonane, w szczególności gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań z tytułu podatku lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić, lub udaremnić egzekucję zobowiązań z tytułu podatku;
-
wystąpi zaległość podatkowa w podatku lub zostanie ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe.
Jakie przywileje zyska przedsiębiorca stosujący split payment?
Osoby prowadzące działalność gospodarczą i stosujące mechanizm podzielonej płatności mogą liczyć na dodatkowe przywileje, m.in.:
-
przyspieszony zwrot VAT;
-
brak zastosowania przepisów o solidarnej odpowiedzialności w VAT;
-
brak dodatkowych sankcji za nierzetelne rozliczenie podatku VAT przewidzianych w art. 112b i 112c ustawy o VAT.
