Działalność wydawnicza to nie tylko sprzedaż książek w wersji papierowej, ale również sprzedaż e-booków. W związku z tym należy przeanalizować, jakie są opcje opodatkowania tego rodzaju sprzedaży. Skupimy się przede wszystkim na kwestii dopuszczalności prowadzenia sprzedaży e-booków poprzez działalność nierejestrowaną.
Czy sprzedaż e-booków generuje przychód z praw autorskich?
Jednym ze źródeł przychodów są prawa majątkowe (art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT).
Jak stanowi art. 18 ustawy o PIT, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.
Przypomnijmy, że przez autorskie prawa majątkowe rozumie się wyłączne prawo twórcy do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.
Przeniesienie własności egzemplarza utworu nie powoduje przejścia autorskich praw majątkowych do utworu. Jednocześnie przejście autorskich praw majątkowych nie powoduje przeniesienia na nabywcę własności egzemplarza utworu.
Jeżeli zatem twórca przenosi na nabywcę własność egzemplarza utworu, który został wytworzony bez przeniesienia na osobę trzecią autorskich praw majątkowych, twórca ten nie przenosi na nabywcę swoich praw majątkowych, a więc nie rozporządza nimi.
W przypadku sprzedaży e-booków, gdy podatnik jest jednocześnie twórcą oraz wydawcą egzemplarza utworu, nie przenosi on na nabywcę e-booka praw autorskich. Równocześnie nie udziela innym podmiotom licencji na korzystanie z praw autorskich do napisanej książki.
W takich okolicznościach tytułem uzyskania przychodu nie jest rozporządzanie prawami autorskimi, lecz zysk ze sprzedaży konkretnego egzemplarza.
Dopuszczalność sprzedaży e-booka poprzez działalność nierejestrowaną
Odpłatne zbycie egzemplarza książki w postaci e-booka prowadzone w sposób ciągły, zorganizowany oraz w celach zarobkowych spełnia kryteria działalności gospodarczej.
Jak bowiem wynika z treści art. 5a pkt 6 ustawy o PIT, przez działalność gospodarczą albo pozarolniczą działalność gospodarczą należy rozumieć działalność zarobkową:
- wytwórczą, budowlaną, handlową lub usługową,
- polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
- polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Treść definicji zawartej w wyżej cytowanym art. 5a pkt 6 daje podstawę, by przyjąć, że dla uznania określonej działalności za działalność gospodarczą, konieczne jest m.in. łączne spełnienie 3 warunków: po pierwsze – dana działalność musi być działalnością zarobkową, po drugie – działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany, a po trzecie – w sposób ciągły.
Jeżeli autor jest jednocześnie wydawcą, to w takim przypadku spełnione są powyższe przesłanki.
Jednakże w przypadku działalności o niewielkim zakresie możliwe jest skorzystanie z opcji działalności nierejestrowanej.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.
Stosowanie tego przepisu jest prawem, a nie obowiązkiem potencjalnego przedsiębiorcy – osoba wykonująca działalność może w każdej chwili złożyć wniosek o wpis do CEiDG, wchodząc w reżim obowiązujący zarejestrowanych przedsiębiorców (art. 5 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców).
Działalność określona w art. 5 ust. 1 ww. ustawy stanowi tzw. działalność nierejestrowaną.
Zatem, jak wynika z art. 5 ustawy Prawo przedsiębiorców, nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną:
- której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia,
- która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej,
- która nie działa w ramach umowy spółki cywilnej.
Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl art. 20 ust. 1ba, przychody osiągane z działalności nierejestrowanej należy kwalifikować do przychodów z innych źródeł, które ustawodawca ujął w art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy.
To oznacza, że podatnik dokonuje rozliczenia podatku dopiero w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Podstawę opodatkowania stanowi uzyskany dochód, do którego stosujemy skalę podatkową wynikającą z art. 27 ust. 1 ustawy o PIT.
Przychód należy wykazać w wierszu „Działalność nierejestrowana”.
Warto także podkreślić, że opodatkowaniu podlega dochód, co oznacza, że podatnik może uwzględnić w rozliczeniu podatkowym koszty podatkowe.
Po stronie podatnika spoczywa ciężar udowodnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem a przychodem z działalności nierejestrowanej.
Na możliwość wyboru jako formy rozliczenia sprzedaży e-booków działalności nierejestrowanej wskazuje interpretacja Dyrektora KIS z 16 września 2020 roku (nr 0113-KDWPT.4011.95.2020.2.MH).
W piśmie tym czytamy, że podatnik nie zamierza sprzedawać praw autorskich do książki ani udzielać innym podmiotom licencji na korzystanie z praw autorskich do niej. Sprzedaż książki będzie odbywała się przede wszystkim za pośrednictwem internetu. Podatnik zamierza sprzedawać książki w ramach działalności nierejestrowanej.
Organ podatkowy stwierdził, że w przypadku gdy prowadzona sprzedaż książek będzie wykonywana na zasadach tzw. działalności nierejestrowanej, o której mowa w art. 20 ust. 1ba ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to osiągnięte z tych czynności przychody podatnik może zaliczyć do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, traktując je jako przychody z „innych źródeł” podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Przykład 1.
Podatnik napisał poradnik żywieniowy w formie e-booka. Równocześnie jest on wydawcą tego e-booka. Miesięczny przychód należny ze sprzedaży nie przekroczy kwoty połowy minimalnego wynagrodzenia (w II półroczu 2023 roku jest to kwota 2700 zł). W konsekwencji podatnik może uzyskany dochód rozliczyć jako działalność nierejestrowaną, czyli kwalifikując dochód jako inne źródła. Całość podatku będzie zatem rozliczona zgodnie ze skalą podatkową w zeznaniu rocznym PIT-36. Nie ma obowiązku opłacania zaliczek na podatek w trakcie roku.
Prowadzenie działalności wydawniczej nie jest okolicznością wykluczającą możliwość skorzystania z opcji działalności nierejestrowanej. W takim przypadku należy mieć jednak na uwadze miesięczny przychód, który nie może zostać przekroczony. Trzeba pamiętać, że jest to przychód należny.
