Mój ojciec z uwagi na zły stan zdrowia zakończył prowadzenie działalności gospodarczej i przekazał mi towary handlowe, które mu pozostały na stanie. Czy wartość tych towarów może stanowić koszt w mojej działalności? W jakiej kolumnie księgi je ująć?
Tomasz, Koszalin
Towary handlowe otrzymane przez Pana w sposób nieodpłatny (w drodze darowizny) nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Towary handlowe powinny być wpisane do Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów w kolumnie 17 Uwagi (kolumna 16 wg starego wzoru).
Kosztami uzyskania przychodów są koszty ponoszone przez podatników w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Wyjątkiem są koszty wymienione jako niestanowiące kosztów uzyskania przychodów (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT).
Jak widać, jednym z warunków zaliczenia dokonywanych przez podatnika wydatków do kosztów uzyskania przychodów jest ich poniesienie. Dlatego podatnik, który w związku z wykonywaną działalnością otrzymał towary handlowe nieodpłatnie, nie ma możliwości uwzględnienia jego wartości w kosztach podatkowych.
Stanowisko takie potwierdzają organy podatkowe. W interpretacji indywidualnej z 15 stycznia 2009 r. nr ILPB1/415-862/08-4/AA, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, że:
(...) skoro nabycie towarów handlowych nastąpiło nieodpłatnie, tj. zostały przejęte po przedsiębiorstwie zmarłej żony, to wartość tych towarów nie może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, albowiem nie została spełniona jedna z przesłanek wynikająca z ww. art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (…).
Oznacza to, że nie może Pan otrzymanych towarów potraktować jako koszt i ująć w kolumnie 10 PKPiR.
Z uwagi na brak możliwości zewidencjonowania wartości towarów otrzymanych w drodze darowizny (nieodpłatnie) – towary handlowe zostały wpisane dla celów informacyjnych w kolumnie 17 Uwagi (PKPiR według nowego wzoru) w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, na podstawie umowy darowizny, z której wynika ilość/liczba, cena jednostkowa towarów i ich wartość.
Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, w piśmie nr IPTPB1/415-306/14-3/KSU, z 7 sierpnia 2014 r., w którym czytamy:
(…) Zgodnie z punktem 10 powołanego objaśnień, stanowiącym załącznik nr 1 do ww. rozporządzenia, kolumna 10 jest przeznaczona do wpisywania zakupu materiałów oraz towarów handlowych według cen zakupu. W związku z tym, że Wnioskodawca nie poniósł wydatków na zakup towarów handlowych, to wartość tych towarów handlowych nie może więc zostać ujęta w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w kolumnie 10.
Jednakże stwierdzić należy, że przychody i koszty, których wysokość nie ma wpływu na podstawę opodatkowania i wysokość należnego podatku, nie muszą być w księdze ujmowane. Zgodnie z objaśnieniami do księgi jedynym miejscem, gdzie fakultatywnie można księgować otrzymane w drodze darowizny towary handlowe jest kolumna 16 („Uwagi”). Poza tą kolumną towary otrzymane nieodpłatnie nie powinny być w księdze ewidencjonowane, jako niemające wpływu na ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy.
(…) Wartość otrzymanych w drodze darowizny towarów handlowych Wnioskodawca ma możliwość zaewidencjonować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów wyłącznie w kolumnie 16 „Uwagi”. (…)
Warto dodać, że otrzymane w drodze darowizny, niesprzedane na koniec roku podatkowego, towary handlowe w remanencie końcowym i wartość tego remanentu powinno się wpisać do podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Przypomnieć jednak należy, iż skoro nabycie towarów handlowych nastąpiło w drodze darowizny (nieodpłatnie), wartość tych towarów nie może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, albowiem nie została spełniona przesłanka wynikająca z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT. Pomimo zatem ciążącego na podatniku obowiązku ujęcia ww. towarów w remanencie sporządzonym na koniec roku podatkowego, ich wartość wynikająca z wyceny nie może być brana pod uwagę przy ustaleniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.
Stanowisko takie potwierdzają również organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja indywidualna, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, z 27 stycznia 2015 r., sygn. ITPB1/415-1132/14/WM w której możemy przeczytać:
(…) skoro nabycie towarów handlowych nastąpiło nieodpłatnie, wartość ich nie może być zaliczona dawcę do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, albowiem nie została spełniona przesłanka wynikająca z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Pomimo zatem ciążącego na Panu obowiązku ujęcia nabytych nieodpłatnie, a niesprzedanych towarów w remanencie sporządzonym na koniec roku podatkowego, ich wartość wynikająca z wyceny, nie może być brana pod uwagę przy ustaleniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej (…).
