0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Amortyzacja degresywna środków trwałych

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Wydatki, które zostały poniesione w związku z nabyciem (lub wytworzeniem) majątku trwałego firmy, co do zasady nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu z chwilą, gdy powstały. Wlicza się je do kosztów stopniowo - przez cały okres ich użytkowania - przez tzw. odpisy amortyzacyjne. Amortyzacja środków trwałych odbywa się po to, aby w sposób racjonalny ukazać utratę wartości tych składników majątku. Co podlega amortyzacji? Jakie wyróżniamy metody amortyzacji? Czym charakteryzuje się amortyzacja degresywna? Wyjaśniamy poniżej.

Co podlega amortyzacji?

Amortyzacji podlegają środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, których wartość początkowa jest wyższa od 10 tys. zł. Jeżeli jednak przedmiot ma wartość niższą i spełnia definicję środka trwałego, również możemy objąć go amortyzacją (wówczas możliwe jest dokonanie jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w wysokości 100 proc. wartości początkowej).

Zasadniczo istnieją cztery metody amortyzowania środków trwałych:

  1. amortyzacja liniowa,

  2. amortyzacja degresywna,

  3. amortyzacja progresywna,

  4. amortyzacja jednorazowa.

Każda z nich przeznaczona jest dla określonych typów środków trwałych. W przypadku wartości niematerialnych i prawnych stosuje się jedynie amortyzację liniową. Najczęściej stosowanymi metodami amortyzacji środków trwałych są natomiast: liniowa i degresywna. W tym artykule szczegółowo omówimy drugą z nich.

Amortyzacja degresywna i jej zasady

Amortyzacja degresywna opiera się na założeniu, iż zużycie środka trwałego, a zwłaszcza zmniejszenie jego wartości, w początkowym okresie używania następuje szybciej niż w następnych okresach. Dzięki temu możliwe jest szybsze niż w przypadku np. metody liniowej zamortyzowanie składnika majątku. Dzieje się tak dlatego, że podstawa dokonywania odpisów amortyzacyjnych jest zmniejszana w każdym roku podatkowym o sumę odpisów dokonanych w roku poprzednim. Podstawę ustaloną w ten sposób mnoży się następnie przez stawkę amortyzacyjną określoną w Wykazie stawek amortyzacyjnych, którą można podwyższyć odpowiednim współczynnikiem. Jego wysokość podatnik określa samodzielnie, pamiętając jednak, że ustawodawca wyznaczył jego granicę - nie może być wyższy niż 2,0. Współczynnik stosowany przy metodzie degresywnej, w stosunku do innych metod, jest bardzo wysoki, przez co pozwala na skrócenie okresu amortyzacji środka trwałego nawet dwukrotnie.

Stopniowe zmniejszanie się odpisów amortyzacyjnych następuje do momentu, gdy wartość odpisywanej raty staje się mniejsza od raty ustalanej za pomocą metody liniowej. Jeżeli dojdzie do takiej sytuacji, wówczas podatnik zobowiązany jest do dokonywania dalszych odpisów za pomocą amortyzacji liniowej, bez stosowania już współczynnika podwyższonego oraz zasadniczo bez obniżania podstawy. W takiej sytuacji istnieje jednak możliwość podwyższenia lub obniżenia stawki podstawowej, ale tylko, jeżeli wystąpią przesłanki, o których mowa w art. 22i updof lub też stawka amortyzacji może zostać ustalona indywidualnie, jeżeli wystąpią okoliczności opisane w art. 22j updof .

Warto zwrócić uwagę na fakt, iż w trakcie amortyzowania środka trwałego nie można dobrowolnie zmienić metody degresywnej na inną (poza sytuacją opisaną powyżej) - raz wybrana metoda obowiązuje do pełnego zamortyzowania danego składnika majątku. W przypadku metody degresywnej nie można ponadto zmieniać wysokości współczynnika. Jego wartość przyjęta na początku powinna być stosowana do pełnego zamortyzowania środka trwałego.
Przy zastosowaniu amortyzacji degresywnej możliwe jest dokonywanie odpisów amortyzacyjnych na trzy różne sposoby:

  • w równych ratach co miesiąc,

  • w równych ratach co kwartał,

  • jednorazowo na koniec roku.

Wybór jednego z nich powinien być stosowany konsekwentnie przez cały rok podatkowy, mając na uwadze wpływ odpisów na wysokość odprowadzanych zaliczek na podatek.

Cechą charakterystyczną tej metody amortyzacji jest to, że w pierwszych latach użytkowania środka trwałego kwoty amortyzacji są bardzo wysokie. Dlatego powinna ona być stosowana szczególnie przez podatników, którzy potrzebują szybko wygenerować wysokie koszty podatkowe.

Przykład 1. Porównanie metody degresywnej i liniowej

Spółka z o.o. zakupiła samochód ciężarowy o wartości 480 000 zł i wprowadziła go do ewidencji środków trwałych w kwietniu 2016 roku. W przypadku tego rodzaju środka trwałego zgodnie z Wykazem stawek amortyzacyjnych, obowiązuje stawka 20 proc. Spółka przyjęła maksymalną wartość współczynnika: 2,0.

Przy wyborze metody degresywnej, amortyzacja będzie przebiegała w następujący sposób:

Lata podatkowe

Odpis amortyzacyjny - wyliczenie

Roczny odpis amortyzacyjny

Łączny odpis amortyzacyjny

2016 (V-XII)

[(480 000 zł x 20% x 2,0) / 12 m-cy] x 8 m-cy = 128 000 zł

128 000 zł

128 000 zł

2017

(480 000 zł - 128 000 zł) x 40% = 140 800  zł

140 800 zł

268 800 zł

2018

W tym roku podatkowym odpis liczony metodą degresywną (84 480 zł) byłby niższy od liczonego metodą liniową, zatem od tego roku następuje przejście na metodę liniową: 480 000 zł x 20% = 96 000 zł

96 000 zł

364 800 zł

2019

480 000 zł x 20% = 96 000 zł

96 000 zł

460 800 zł

2020 (I - III)

480 000,00 zł - 460 800 zł = 19 200 zł

19 200 zł

480 000 zł


Natomiast przy wyborze amortyzacji metodą liniową sytuacja będzie wyglądała następująco:

Lata podatkowe

Odpis amortyzacyjny - wyliczenie

Roczny odpis amortyzacyjny

Łączny odpis amortyzacyjny

2016

[(480 000 zł x 20%) : 12 m-cy] x 8 m-cy = 64 000 zł

64 000 zł

64 000 zł

2017

480 000 zł x 20% = 96 000 zł

96 000 zł

160 000 zł

2018

480 000 zł x 20% = 96 000 zł

96 000 zł

256 000 zł

2019

480 000 zł x 20% = 96 000 zł

96 000 zł

352 000 zł

2020

480 000 zł x 20% = 96 000 zł

96 000 zł

448 000 zł

2021 (I - IV)

480 000 zł - 448 000 zł = 32 000 zł

32 000 zł

480 000 zł

Środki trwałe podlegające amortyzacji metodą degresywną

Metodę degresywną amortyzacji można stosować w odniesieniu do zamkniętego katalogu środków trwałych (wymienionych w art. 22k ust. 1 ustawy o PIT). Należą do nich maszyny i urządzenia zaliczone do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), tj.:

  • kotły i maszyny energetyczne,

  • maszyny, aparaty i urządzenia ogólnego zastosowania,

  • maszyny, urządzenia i aparaty specjalistyczne,

  • urządzenia techniczne,

  • narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie, niesklasyfikowane w innym miejscu.

Ponadto metodą degresywną można amortyzować środki transportu, jednak z wyłączeniem samochodów osobowych. Nie ma możliwości stosowania jej do innych środków trwałych niż te, które określił ustawodawca ani do wartości niematerialnych i prawnych.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów