Zdarza się, że przedsiębiorca korzystający z pracy zleceniobiorców realizuje konkretny projekt biznesowy poza Polską. Może się to wiązać z koniecznością oddelegowania osób wykonujących zadania na podstawie umowy zlecenia do pracy za granicą. Jak w takim przypadku prawidłowo ustalić składki ZUS zleceniobiorców pracujących za granicą? Na ten temat piszemy w niniejszym artykule.
Składki ZUS zleceniobiorców pracujących za granicą
Z przepisu tego wynika, że podstawy składek wymiaru na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowi część wynagrodzenia pracowników, których przychód jest wyższy niż prognozowane przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w art. 19 ust. 1 Ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców. Część wynagrodzenia nieobjęta oskładkowaniem odpowiada równowartości diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w rozp. MPIPS z dnia 29 stycznia 2013 roku w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty wspomnianego przeciętnego wynagrodzenia.
W powyższych przepisach jest wprawdzie mowa o pracownikach, jednak – na podstawie odesłania z § 5 ust. 2 pkt 2 rozp. składkowego – regulacje te mają odpowiednie zastosowanie także do osób wykonujących prace na podstawie umowy zlecenia.
Kwotę prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w 2021 roku ogłoszono w Obwieszczeniu MRIPS z dnia 18 listopada 2020 roku w sprawie kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2021 oraz przyjętej do jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (M.P. z 20 listopada 2020 roku, poz. 1061).
Jeżeli przychód osoby realizującej zlecenie za granicą nie przekracza w danym miesiącu wyżej wymienionej kwoty, podstawę wymiaru składek należy ustalić na zasadach ogólnych, czyli bez stosowania zwolnienia z obowiązku składkowego w części i na zasadach przewidzianych w § 2 ust. 1 pkt 16 rozp. składkowego.
Składki ZUS od zlecenia wykonywanego za granicą przez część miesiąca
W przypadku gdy zleceniobiorca wykonuje swe zadania przez część miesiąca za granicą, zaś przez pozostały okres pracuje w kraju, przy ustalaniu podstawy wymiaru składek za dany miesiąc trzeba uwzględnić łączny przychód wykonującego zlecenie. W celu obliczenia należności składkowych przeprowadza się następujące działania:
– od łącznego przychodu uzyskanego przez zleceniobiorcę odejmuje się kwoty stanowiące równowartość kwot diet z tytułu pobytu za granicą;
– dokonuje się porównania z wysokością przeciętnego wynagrodzenia na dany rok kalendarzowy, przy czym wynagrodzenia tego nie pomniejsza się proporcjonalnie do czasu wykonywania zlecenia za granicą (w każdym przypadku należy uwzględnić pełną kwotę przeciętnego wynagrodzenia).
Przeliczenie przychodu zleceniobiorcy na złotówki w przypadku otrzymania zapłaty w walucie obcej
Jeżeli zleceniobiorca oddelegowany do pracy za granicą otrzymuje zapłatę za swą pracę w walucie obcej, to dla celów ustalenia podstawy składek ubezpieczeniowych należy dokonać przeliczenia przychodu. Postępowanie w tym zakresie zostało określone w art. 11a ust. 1 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej „ustawą o PIT”.
Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.
Zastosowanie wspomnianego przepisu ustawy o PIT wynika z § 4 w związku z § 5 ust. 2 pkt 2 rozp. składkowego.
Podsumowanie - składki ZUS zleceniobiorców pracujących za granicą
Do zleceniobiorców wykonujących pracę za granicą mają zastosowanie odpowiednie przepisy rozp. składkowego, które przewidują zwolnienie z obowiązku składkowego wynagrodzenia przysługującego osobie realizującej zlecenie w części odpowiadającej równowartości diety należnej z tytułu podróży służbowej. Aby zwolnienie to było możliwe, zleceniobiorca musi uzyskać miesięczny przychód w wysokości nie niższej od kwoty przeciętnego prognozowanego na dany rok kalendarzowy wynagrodzenia miesięcznego. W przypadku gdy osoba wykonuje zlecenie przez część miesiąca za granicą, a w pozostałym okresie pracuje w kraju, dla ustalenia obowiązku składkowego oraz stosowania zwolnienia trzeba uwzględnić łączny przychód zleceniobiorcy. Jeżeli dana osoba uzyskała przychód w walucie obcej, podlega on przeliczeniu na złotówki według zasad określonych w ustawie o PIT.
