Ubezpieczenie osób prowadzących własny biznes

Od dnia, w którym przedsiębiorca rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu, natomiast zgłoszenie do ubezpieczenia chorobowego jest dobrowolne. W tym artykule wyjaśnimy, jak wygląda ubezpieczenie osób prowadzących własny biznes, kto jest zobowiązany do opłacania składek ZUS i w jakiej wysokości.

Zakładanie działalności gospodarczej

Przy rozpoczęciu działalności gospodarczej należy dokonać wpisu do ewidencji działalności gospodarczej na formularzu CEIDG-1. Na podstawie wpisu do CEIDG instytucje państwowe (ZUS, GUS, US) zostaną poinformowane o rozpoczęciu wykonywania działalności gospodarczej.

W ciągu 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej należy dokonać w ZUS zgłoszenia do ubezpieczeń osoby, która ma zostać nim objęta z tytułu prowadzonej działalności. Zgłoszenia dokonuje się na deklaracji ZUS ZUA. Osoba, która opłaca składki wyłącznie za siebie (nie zatrudnia pracowników) pierwsze składki ubezpieczeniowe ma obowiązek opłacić do 10 dnia kolejnego miesiąca oraz przekazać do ZUS deklarację rozliczeniową ZUS DRA.

Preferencyjne składki ZUS dla nowych firm

Osobom rozpoczynającym prowadzenie jednoosobowej działalności ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych umożliwia opłacanie preferencyjnych składek ZUS, które przysługują przedsiębiorcy przez okres pełnych 24 miesięcy od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej, to tzw. mały ZUS. Dla początkujących przedsiębiorców ma to niemałe znaczenie, ponieważ dzięki możliwości opłacania obniżonych stawek, opłacają niższe składki na ubezpieczenie społeczne oraz nie mają obowiązku opłacania składki na Funduszu Pracy.

Z opłacania preferencyjnych składek nie będą mogły natomiast skorzystać osoby, które:

w ciągu ostatnich 60 miesięcy przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność lub
które wykonują działalność gospodarczą na rzeczy byłego pracodawcy, dla którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, czynności związane z działalnością gospodarczą prowadzoną obecnie.

Preferencyjne składki ZUS nie dotyczą także:

wspólników spółek jawnych, komandytowych lub partnerskich,
jednoosobowego wspólnika spółki z o.o.,
twórców i artystów.

Natomiast wykonywanie wolnego zawodu (np. lekarza czy adwokata) jest traktowane jako działalność gospodarcza. W związku z tym osoba rozpoczynająca działalność gospodarczą w zakresie wolnego zawodu, może opłacać składki preferencyjne.

Ubezpieczenie osób prowadzących własny biznes - standardowe opłacanie składek

W przypadku standardowych zasad - płaceniu składek od zadeklarowanej kwoty nie mniejszej niż 60 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - stawki procentowe składek wynoszą:

ubezpieczenie emerytalne: 19,52% podstawy wymiaru,
ubezpieczenie rentowe: 8% podstawy wymiaru,
wypadkowych: wysokość składek jest zróżnicowana i wynosi od 0,40% do 3,60% podstawy wymiaru, a dla osób prowadzących działalność, które zgłaszają do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 osób, wynosi 1,8%.
ubezpieczenie chorobowe (dobrowolne dla przedsiębiorców): 2,45%,
ubezpieczenie zdrowotne: 9% podstawy wymiaru (7.75% podstawy wymiaru podlega odliczeniu od podatku dochodowego),
Fundusz Pracy: 2,45% podstawy wymiaru.