Wiele trudności przysparza przedsiębiorcom określenie momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku księgowania duplikatu faktury z adnotacją “odwrotne obciążenie”. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w przypadku tego rodzaju faktur? Odpowiedź na to pytanie w artykule. Zachęcamy do lektury.
Duplikat faktury
Duplikaty faktur wystawiane są, gdy faktura pierwotna ulegnie zniszczeniu albo zaginie. Jeśli zniszczeniu lub zagubieniu ulegnie faktura nabywcy, to ma on możliwość wystąpienia z wnioskiem do sprzedawcy o wystawienie duplikatu faktury. Zostaje on wydany na podstawie danych zawartych na fakturze sprzedawcy. Duplikat faktury powinien zawierać napis: ”duplikat” oraz datę jego wystawienia.
Odwrotne obciążenie
Mechanizm odwrotnego obciążenia polega na przerzuceniu obowiązku rozliczenia podatku VAT na nabywcę. Załącznik 11 do ustawy o VAT zawiera pełną listę towarów podlegających odwrotnemu obciążeniu w ramach transakcji krajowych. Dodatkowo od roku 2017 został dodany załącznik nr 14, w którym został wyszczególniony katalog usług budowlanych objęty odwrotnym obciążeniem (jeżeli sprzedawca świadczy usługi jako podwykonawca).
W celu zastosowania odwrotnego obciążenia przy sprzedaży towarów, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT, należy spełnić następujące warunki:
- dokonującym ich dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 (limit 200 000 zł),
- nabywcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny,
- dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 (przewidzianym dla towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej z VAT).
W celu zastosowania odwrotnego obciążenia przy sprzedaży usług, warunki jakie należy spełnić określa art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT, zgodnie z którym:
- usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 (dodatkowo usługodawca ma status podwykonawcy),
- usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
Moment powstania obowiązku podatkowego VAT
Powstanie obowiązku podatkowego jest ważne zarówno dla nabywcy, jak i dla sprzedawcy. Nabywcy zależy na odliczeniu podatku VAT, sprzedawcy zaś na uniknięciu zaległości podatkowych. Moment powstania obowiązku podatkowego zależy od terminu wykonania usługi lub dostarczenia towaru. Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązek podatkowy powstaje w momencie dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi.
Natomiast zgodnie z art. 106i ust. 1 ustawy o VAT fakturę należy wystawić najpóźniej do 15. dnia miesiąca następnego po miesiącu dostawy towaru lub realizacji usługi.
Podatek należny od towarów i usług objętych odwrotnym obciążeniem należy wykazać w deklaracji za miesiąc, w którym dostawa towaru lub zakończenie świadczenia usługi miało miejsce, ponieważ w tym momencie powstaje obowiązek podatkowy.
Sprzedaż towarów z zastosowaniem odwrotnego obciążenia
W przypadku sprzedaży towarów wymienionych w załączniku 11 ustawy o VAT przez podatnika VAT na rzecz innego płatnika VAT obowiązek rozliczenia podatku należnego spoczywa na nabywcy. Sprzedawca w takim wypadku musi wystawić fakturę bez stawki VAT z adnotacją “odwrotne obciążenie”.
Obowiązek podatkowy po stronie nabywcy w takiej sytuacji powstaje co do zasady z chwilą dostawy towaru. Warto podkreślić, że kwota podatku należnego stanowi kwotę podatku naliczonego. Odliczenie podatku naliczonego może nastąpić w okresie w jakim powstał obowiązek podatkowy podatku należnego u nabywcy. Odliczenie VAT możliwe jest pod warunkiem, że kwota podatku należnego została przez podatnika uwzględniona w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany ją rozliczyć.
Przykład 1.
Czynny podatnik VAT w styczniu 2017 roku dokonał zakupu towaru z katalogu towarów z załącznika 11 do ustawy o VAT. Na fakturze widnieje adnotacja “odwrotne obciążanie”, jednak oryginał zaginął i transakcja nie została wykazana w deklaracji VAT-7 za styczeń. Podatnik wystąpił o wydanie duplikatu, który otrzymał w miesiącu następnym. Jak należy rozliczyć podatek VAT?
Podatnik ma obowiązek rozliczyć VAT poprzez złożenie korekty deklaracji VAT-7 za styczeń, w której powinien wykazać nabycie towarów opodatkowanych w ramach odwrotnego obciążenia.
