W niektórych przypadkach przedsiębiorcy korzystający ze skali podatkowej lub podatku liniowego mogą wybrać uproszczone zaliczki na podatek dochodowy. Takie wyjście daje sporą korzyść właścicielom firm, gdyż przewiduje bardziej opłacalne rozliczanie się z fiskusem. Na pozór wszystko wygląda jasno, ale dociekliwi mogą zadać pytanie: co w sytuacji, gdy naliczone tą metodą zaliczki różnią się od naprawdę osiąganego dochodu lub nawet straty? Czy wówczas trzeba uiścić podatek według tych założeń, czy istnieje możliwość jego obniżenia?
Uproszczone zaliczki na podatek dochodowy
Art. 44 ust. 6b ustawy o PIT daje podatnikom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą możliwość wpłacania w konkretnym roku podatkowym zaliczek na PIT co miesiąc - w wysokości 1/12 określonego uprzednio dochodu. Jak już wcześniej podkreślono, opcja odnosi się do podatników, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych - skalą podatkową bądź podatkiem liniowym. Przez przedsiębiorców opodatkowanych zryczałtowanymi formami podatku nie mogą być opłacane uproszczone zaliczki na podatek dochodowy.
Przy wyznaczaniu wysokości zaliczki pod uwagę bierze się dochód z działalności z zeznania rocznego, które zostało złożone w którymś z dwóch wcześniejszych lat. Tu podstawą konieczną do odniesienia będzie dochód zawarty na deklaracji złożonej w roku, który poprzedza aktualny rok podatkowy - dla roku 2021 będzie to deklaracja z 2020 roku za rok 2019. W sytuacji gdy w zeznaniu nie wykazano dochodu z takiej działalności lub dochód ten nie przekracza kwoty, która wywołuje obowiązek uiszczenia podatku (poniżej 3 091 zł), wtedy trzeba odnieść się do zeznania sprzed dwóch lat.
A co w sytuacji, gdy również i na tym zeznaniu nie znajdował się powyższa kwota bądź miała niższą wartość niż 3 091 zł? Wówczas skorzystanie z uproszczonych zaliczek na PIT jest niemożliwe. Podobnie w przypadku podatnika, który w danym bądź poprzednim roku podatkowym po raz pierwszy podjął się działalności gospodarczej. Kolejnym warunkiem potrzebnym do skorzystania z uproszczonych zaliczek jest poinformowanie naczelnika US. Zawiadomienie trzeba złożyć w formie pisemnej, w granicach określonych w prawie terminów. Należy to uczynić do 20 lutego roku podatkowego, w którym pierwszy raz wybrano uproszczoną metodę.
Ustaloną tym sposobem zaliczkę, czyli 1/12 dochodu określonego według omówionych reguł, można zmniejszyć o uiszczoną w konkretnym miesiącu składkę zdrowotną.
Uproszczone zaliczki na podatek dochodowy - obniżenie ich wartości
Uproszczone zaliczki na podatek dochodowy należy opłacać nawet w sytuacji, gdy działalność w danym roku nie daje dochodów lub są one mniejsze niż te stanowiące podstawę obliczania kwoty zaliczek. Tutaj pomóc może art. 22 par. 2a Ordynacji podatkowej, który mówi, że pobór zaliczek na podatek może być ograniczony przez fiskusa na wniosek podatnika. Ten ostatni musi jednak uprawdopodobnić, iż wysokość zaliczek ustalona wg zasad ogólnych byłaby niewspółmiernie wysoka, porównując z podatkiem należnym od dochodu, który jest przewidywany na konkretny rok. Taką decyzję organ podatkowy wydaje po zrealizowanym postępowaniu - i ma ona charakter uznaniowy.
Dowód na potwierdzenie zasadności takiej procedury w przypadku uproszczonych zaliczek na podatek dochodowy znajduje się w interpretacji ogólnej, która została wydana 3 czerwca 2013 roku przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu. Wątpliwości podatnika wprawdzie nie obejmowały wprost kwestii skorzystania z zasady z art. 22 par 2a Ordynacji podatkowej, lecz zasadności odliczenia od zmniejszonych w ten sposób zaliczek uiszczonej składki zdrowotnej. W interpretacji Dyrektor IS w Poznaniu zaznaczył, iż:
sygn. ILPB1/415-257/13-2/IM
Z powyższego można wysnuć wniosek, że przywołany art. 22 par. 2a Ordynacji można zastosować także do uproszczonych zaliczek na PIT.
Reasumując, w sytuacji gdy właściciel firmy wybierze uproszczone zaliczki na podatek dochodowy w danym roku (po spełnieniu koniecznych warunków), a jego działalność nie osiągnie zakładanej wysokości dochodów, wówczas ma on możliwość zwrócenia się do naczelnika US, by ten obniżył płacone zaliczki. Najważniejsze jest to, by prawidłowo uzasadnić taką prośbę, pokazać odpowiednie obliczenia oraz zaproponować nową kwotę zaliczki.
