Rozliczenia z ZUS - najważniejsze terminy rozliczeń

Właściciele działalności gospodarczych są zobowiązani do opłacania składek ZUS za siebie, a jeżeli zatrudniają pracowników, to także za nich. Obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym powstaje już od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności. Jedynie w okresie zawieszenia działalności (ustawa prawo przedsiębiorców) może nastąpić jednoczesne zawieszenie opłacania składek. Sprawdź, jakie składki opłacamy w ramach rozliczenia z ZUS!

Jakim ubezpieczeniom społecznym podlega osoba prowadząca działalność gospodarczą?

Od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania jej wykonywania przedsiębiorca, realizujący rozliczenia z ZUS, podlega obowiązkowo ubezpieczeniu:

• emerytalnemu;
• rentowemu;
• wypadkowemu;
• zdrowotnemu.

Ubezpieczenie dobrowolne jakiemu może, ale nie ma obowiązku, podlegać osoba prowadząca działalność gospodarczą to:

• ubezpieczenie chorobowe.

Okres podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu liczy się od dnia wskazanego we wniosku o zgłoszenie do ubezpieczeń (formularz ZUS ZUA), nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek zgłoszono.

Dodatkowo osoby prowadzące działalność, w ramach rozliczenia z ZUS, mają obowiązek opłacać składki na Fundusz Pracy. Jednak nie wszystkich będzie dotyczył ten obowiązek. Składki te bowiem opłacane są w przypadku gdy kwota podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyniesie, w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej tyle co minimalne wynagrodzenie za pracę (w roku 2019 to 2250 zł). Dodatkowo z obowiązku płacenia składki na Fundusz Pracy zwolnione są osoby, które ukończyły 55 (kobiety) i 60 (mężczyźni) rok życia.

Jak płacić składki do ZUS - terminy rozliczenia z ZUS?

Osoba fizyczna, indywidualnie prowadząca działalność gospodarczą, składki na ubezpieczenie społeczne wykazuje w miesięcznej deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. Deklarację oraz opłatę w wysokości wyliczonych składek należy złożyć w terminie do:

• 10 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni, gdy nie zatrudnia się w działalności pracowników, za których również przedsiębiorca jest zobowiązany do opłacania składek;
• 15 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni, gdy w działalności zatrudniani są pracownicy podlegający obowiązkowi ubezpieczenia.

Aktualna na 2019 r. podstawa wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą to kwota nie niższa niż 2859,00 zł stanowiąca 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

A zatem obowiązujące stawki procentowe oraz minimalne składki ubezpieczeń na rok 2019 wynoszą odpowiednio:

W stosunku do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego przepisy ustaliły również górną granicę, która nie może miesięcznie przekraczać 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wyliczonego dla poprzedniego kwartału.

Podstawę składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi kwota nie niższa niż 3803,56 zł (75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw - 75% x 5071,41 = 3803,56). Składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2019 r. nie może być zatem niższa niż 342,32 zł (9% podstawy wymiaru).

Rozliczenia z ZUS - preferencyjne składki ZUS

Niektóre z osób rozpoczynających jednoosobową działalność gospodarczą mogą opłacać składki ZUS na ubezpieczenia społeczne w niższym, niż ogólnie obowiązujący, wymiarze. Najdłuższy okres korzystania z preferencyjnych składek wynoszących co najmniej 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę to 24 miesiące od daty rozpoczęcia działalności lub zakończenia ulgi na start. Nie wydłuża się go o okres zawieszenia działalności.

Z ulg, dotyczących rozliczenia z ZUS, mogą skorzystać osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą, wspólnicy spółek cywilnych oraz osoby wykonujące wolny zawód, które uzyskały wpis do ewidencji działalności gospodarczej.

Warunkiem jest:

• nie prowadzenie pozarolniczej działalności przez te osoby w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności;
• nie wykonywanie działalności na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym osoby, zakładające działalność, wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Jeżeli przedsiębiorca do rozliczenia z ZUS skorzysta z preferencyjnych składek to jako podstawę wyliczenia ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, a także przy ubezpieczeniu wypadkowym i chorobowym będzie brał kwotę wynoszącą 30% minimalnego wynagrodzenia.

Skorzystanie z ulg oznacza również, że jeżeli przedsiębiorca zadeklaruje najniższą podstawę wymiaru składek to nie będzie opłacał składki na Fundusz Pracy. Dzieje się tak dlatego, że podstawa wymiaru składki na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Ulga na start czyli składka zdrowotna a rozliczenia z ZUS

Art. 18 ustawy Prawo przedsiębiorców w 2018 wprowadził możliwość skorzystania z ulgi na start. Aby móc skorzystać z ulgi należy spełnić te same warunki jakie przy składkach preferencyjnych. Dzięki uldze na start trzeba płacić składek ZUS na ubezpieczenia społeczne(emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe) przez 6 miesięcy od rozpoczęcia wykonywania działalności. Jeśli korzysta się z ulgi ma się  obowiązek zarejestrować się do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacania co miesiąc składek na to ubezpieczenie (w 2019 roku jest to kwota 342,32 zł). 

Po zakończeniu ulgi na start (po pełnych 6 miesiącach kalendarzowych) można skorzystać z preferencyjnego ZUS.

Rozliczenia z ZUS w przypadku składek od przychodu

Od stycznia 2019 r. zaczęła obowiązywać kolejna ulga dla przedsiębiorców, czyli składki ZUS od przychodu. Przedsiębiorca który będzie mógł skorzystać z tej ulgi będzie musiał samodzielnie określić wysokość składek przekazywanych do ZUS-u. Aby móc płacić mniejsze składki w 2019 roku , należy wypełnić określone warunki:

• przychód z działalności gospodarczej nie może przekroczyć 63 000 zł,
• należy prowadzić działalność przynajmniej przez 60 dni w 2018.

Ponadto z ulgi nie będą mogły korzystać osoby, które:

• wykonują pozarolniczą działalność gospodarczą dla byłego pracodawcy;
• przedsiębiorcy na karcie podatkowej, korzystający ze zwolnienia z VAT;
• twórcy, artyści, osoby wykonujące wolne zawody;
• osoby prowadzące publiczną lub niepubliczną szkołę lub inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół;
• wspólnik jednoosobowej spółki z o. o.;
• wspólnicy spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej.