Czy można przerwać amortyzację na okres zwolnienia, w którym nie osiągam żadnych przychodów, a następnie do niej wrócić? Czy amortyzacja biegnie swoim nieprzerwanym tokiem, a ewentualnie można nie uwzględniać jej tylko w KUP? Czy możliwe jest zawieszenie amortyzacji na określony czas?
Kamila, Lubin
Amortyzacja to stopniowe zużywanie się składnika majątku w czasie. Wartość środka trwałego rozkładana jest na określony okres amortyzacji i księgowana w formie odpisów amortyzacyjnych zgodnie z ustalonym planem amortyzacji. Odpisy amortyzacyjne księgowane są w kosztach uzyskania przychodu, a co za tym idzie – pomniejszają dochód do opodatkowania.
Jakie składniki majątku podlegają amortyzacji?
Co do zasady amortyzacji podlegają:
-
środki trwałe,
-
wartości niematerialne i prawne.
Kwestie amortyzacji środków trwałych reguluje art. 22a ustawy o PIT, zgodnie z którym amortyzacji podlegają:
-
budowle,
-
budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
-
maszyny, urządzenia, środki transportu oraz inne przedmioty, które muszą spełniać łącznie poniższe założenia:
- być własnością lub współwłasnością podatnika,
- zostać nabyte lub wytworzone we własnym zakresie,
- być kompletne i nadające się do wykorzystania w dniu przyjęcia do używania,
- planowany okres ich używania w działalności będzie dłuższy niż rok.
W związku z powyższym amortyzacji w czasie będą poddawane jedynie składniki majątku spełniające definicję środka trwałego o wartości powyżej 10 000 zł (netto u czynnego podatnika VAT, brutto w zwolnionego). Amortyzacji dokonuje się zgodnie z wybraną metodą amortyzacji, wśród których można wyróżnić:
-
metodę jednorazową,
-
metodę liniową,
-
metodę indywidualną,
-
metodę degresywną,
-
metodę naturalną.
Oprócz metody amortyzacji konieczne jest ustalenie właściwej stawki amortyzacji, czyli procentowego zużycia środka trwałego w skali roku w stosunku do jego wartości początkowej. Maksymalne stawki amortyzacji dla poszczególnych grup składników majątku określa KŚT (Klasyfikacja Środków Trwałych).
Amortyzację w czasie należy rozpocząć od miesiąca następującego po miesiącu, w którym dany środek został wprowadzony do ewidencji środków trwałych, a zakończyć w momencie zrównania wartości dokonanych odpisów amortyzacyjnych z jego wartością początkową.
Kiedy możliwe jest zawieszenie amortyzacji?
Zgodnie z ogólną zasadą rozpoczęta amortyzacja środka trwałego powinna być kontynuowana aż do jej zakończenia według obowiązującego planu amortyzacji.
Przepisy nie określają jednoznacznie, kiedy amortyzacja może zostać przerwana. Przyjmuje się jednak, że może to nastąpić wyłącznie w ściśle w określonych sytuacjach. Należą do nich:
-
zawieszenie działalności gospodarczej,
-
zaprzestanie wykorzystania środków trwałych w związku z przeniesieniem ich do innego obiektu,
-
czasowe zaprzestanie wykorzystania środków trwałych,
-
zaprzestanie produkcji,
-
zbycie środka trwałego.
W przypadku wystąpienia w danym miesiącu jednej z wymienionych okoliczności zawieszenie amortyzacji lub jej całkowite zaprzestanie odbędzie się dopiero od miesiąca kolejnego.
Przedsiębiorca może na określony czas zaprzestać amortyzacji środka trwałego, gdy nie osiąga przychodów, jedynie wówczas, jeżeli zawiesi działalność lub czasowo zaprzestanie używania składnika majątku w działalności – np. w przypadku prowadzenia działalności sezonowej. W innej sytuacji nie wystąpią podstawy do czasowego zawieszenia amortyzacji.
Obniżenie stawki amortyzacyjnej
Innym sposobem na zmniejszenie wartości miesięcznych odpisów amortyzacyjnych i wydłużenie okresu amortyzacji środka trwałego jest obniżenie stawki amortyzacyjnej. Klasyfikacja Środków trwałych (KŚT) określa jedynie maksymalne stawki amortyzacji. Podatnik ma prawo do ich obniżenia, ale w ściśle określonym czasie, który reguluje art. 22i ust. 5 ustawy o PIT, bowiem jest to możliwe począwszy od miesiąca, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji lub od pierwszego miesiąca każdego kolejnego roku podatkowego. Zatem możliwa jest zmiana stawki dla nowo wprowadzonego środka trwałego, jak i dla składnika majątku w trakcie trwania amortyzacji. Dodatkowym warunkiem jest stosowanie liniowej metody amortyzacji.
Co prawda zmiany stawki amortyzacji nie można realizować w dowolnym okresie, nie zostało jednak zdefiniowane, z jaką częstotliwością – przyjmuje się zatem, że można tego dokonać nawet kilkukrotnie. Nie ma również wytycznych co do poziomu, jaki może ulec obniżeniu. W związku z tym przyjmuje się, że istnieje możliwość obniżenia stawki amortyzacji nawet do wysokości 0%, co spowoduje, że wysokość odpisów amortyzacyjnych w roku, w którym zastosowano tę stawkę, będzie wynosiła 0 zł.
„Tym samym prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym: Wnioskodawca będzie mógł obniżyć stawki amortyzacyjne dla poszczególnych środków trwałych (w tym również 0%), począwszy od miesiąca, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych albo od pierwszego miesiąca każdego kolejnego roku podatkowego”.
Biorąc pod uwagę powyższe, nie jest możliwe zawieszenie amortyzacji w przypadku, gdy nie zawieszono działalności, a środek trwały jest w dalszym ciągu użytkowany w prowadzonej działalności. Chwilowy brak osiąganych przychodów nie stanowi podstawy do czasowego zaprzestania amortyzacji. Rozwiązaniem w tej sytuacji może być obniżenie stawki amortyzacyjnej środka trwałego do wysokości 0%, przez co odpisy amortyzacyjne będą wynosiły 0 zł. Należy mieć jednak na uwadze, że zmiany stawki amortyzacji można dokonać dopiero począwszy od kolejnego roku podatkowego, a wybraną stawkę amortyzacji należy stosować konsekwentnie przez cały rok podatkowy.
