Prowadziłem działalność gospodarczą w lokalu użytkowym stanowiącym moją własność. Lokal był ujęty w ewidencji środków trwałych i amortyzowany. Po zakończeniu działalności zamierzam go wynajmować. Czy po zaprzestaniu działalności mogę opodatkować przychody z najmu posiadanego lokalu w formie ryczałtu jako najem prywatny opodatkowany stawką 8,5%?
Roman, Szczecin
Nie ma przeszkód, by lokal, który był wykorzystywany w działalności gospodarczej, podlegał opodatkowaniu ryczałtem jako tzw. najem prywatny.
Ustawa o PIT rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
Według przepisów tego aktu prawnego odrębnym źródłem przychodów są określane w art. 10:
pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3),
najem, podnajem, dzierżawa itp. (pkt 6).
Ustawodawca uważa, że do celów podatkowych najem prywatny może być kwalifikowany jako przychód z działalności gospodarczej lub jako dodatkowe źródło przychodów określone w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Za przychód z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.
Dlatego też należy stwierdzić, że najem prywatny stanowi odrębne od działalności gospodarczej źródło przychodu, choć może także istnieć najem, który prowadzony jest w ramach działalności gospodarczej. Co do zasady wybór kwalifikacji i sposób rozliczenia przychodów z najmu ustawodawca pozostawił osobie oddającej rzecz w najem w tym w najem prywatny.
Stosownie do treści art. 9a ust. 6 ustawy o PIT dochody osiągane przez podatników z najmu są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie o PIT, chyba że podatnicy wybiorą inaczej. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Przepisy nie zawierają żadnych ograniczeń w zakresie opodatkowania ryczałtem w ramach tzw. najmu prywatnego składników majątkowych wykorzystywanych uprzednio w prowadzonej działalności gospodarczej.
Dlatego też nie ma przeszkód, aby po zlikwidowaniu działalności gospodarczej wynajmować w dalszym ciągu te lokale, które były dotychczas wynajmowane w ramach działalności gospodarczej, a przychód opodatkować podatkiem ryczałtowym w wysokości 8,5%.
Również organy podatkowe nie kwestionują możliwości opodatkowania ryczałtem składników majątkowych wykorzystywanych poprzednio w prowadzonej działalności gospodarczej. Stanowisko takie zaprezentował dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej sygn. IPTPB1/4511-41/15-6/MM, z 8 maja 2015 r., w której możemy przeczytać:
(…)jeżeli Wnioskodawczyni dokona likwidacji prowadzonej działalności gospodarczej i przedmiotowe nieruchomości zostaną z niej wycofane, a umowy najmu tych nieruchomości zostaną zawarte poza prowadzoną działalnością gospodarczą, to przychody uzyskiwane z najmu tych nieruchomości będą zaliczane do źródła przychodów, jakim jest określony w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych najem nieruchomości. Przychody uzyskiwane z tego źródła przychodów, będą mogły podlegać opodatkowaniu według 8,5% stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli Wnioskodawczyni spełni warunki do korzystania z tej formy opodatkowania, zwłaszcza te dotyczące wyboru tej formy opodatkowania w prawem określonym terminie (…).
Jeszcze do końca 2018 r. warunkiem skorzystania z ryczałtowej formy opodatkowania było złożenie pisemnego oświadczenia o wyborze tej formy na dany rok podatkowy, które podatnik składał naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego. W przypadku podatników rozpoczynających prowadzenie działalności w trakcie roku, nie później niż do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pierwszy przychód z tego tytułu został osiągnięty lub do końca roku, jeśli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu.
W związku ze zmianą przepisów od 1 stycznia 2019 r. deklaracja wyboru formy opodatkowania, ma miejsce na podstawie pierwszej wpłaty na podatek dochodowy. Tym samym nie ma już obowiązku składania oświadczenia. W myśl art. 9 ust. 4 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, równoznaczne z dokonaniem wyboru opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy uznaje się pierwszą w roku podatkowym wpłatę na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z tego tytułu, a jeżeli pierwszy taki przychód podatnik osiągnął w grudniu roku podatkowego - złożenie zeznania rocznego, o którym mowa w art. 21 ust. 2 pkt 2.
Podatnik rozpoczynający osiąganie takich przychodów, w tym pochodzących z najmu prywatnego, w trakcie roku podatkowego, opłacając pierwszą zaliczkę w formie zryczałtowanej.
